ЩIыуэпс

Къэбэрдей-Балъкъэр щIыуэпсым и къулеигъэхэм ящыщщ Къуртимэз. Гектар 20-кIэ зызукъуэдия мэз Iувым мыхьэнэшхуэ иIэу ягъэувауэ къогъуэгурыкIуэ. Ар Лэскэн щIыналъэм и ипщэ-къуэкIыпIэ лъэныкъуэмкIэ щыIэщ, Урыху къуажэм километри 3-кIэ пэжыжьэу. Къуртимэз жыг зэхуэмыдэхэр щокI, мыIэрысей, кхъужьей, Iущхьэмышх, зэрыджэ, къинэмыщIхэми ущрохьэлIэ.

Вайнхайм нэмыцэ къалэм еджапIэщIэ къыщызэIуахащ – ЩIакхъуэгъажьэхэр щагъэхьэзыр академие. 

ДыщыцIыкIум ди анэшым дыкIуэныр фIыщэу тлъагъут. Зэшыпхъуищми ди  анэм тхуидауэ чэсей зэгъалъэ зэщхьхэр къытщитIагъэти, Беслъэней уэрамхэр къэдгъэнэхуу къытщыхъуу, щыри дызэщхьыркъабзэу къуажэкIэм дехт, дыгуфIэу, тIэкIуи дыгузавэу, дызэрыдахэр дыкъэзылъагъухэм къыщыджаIэкIэ, дигухэри къилъэту. Ди анэм ерыскъы щIэщыгъуэ гуэр дадэрэ нанэрэ яхудигъэхьт.

Есэпым и урысейпсо тхьэмахуэм ипкъ иткIэ, гъатхэпэм и 14-м щегъэжьауэ и 20 пщIондэ зэрыкъэралу есэпымкIэ дерс зэIухахэр, Iэнэ хъурейхэр, зэхьэзэхуэхэр щокIуэкI.

Башкирием и Октябрскэ къалэм дэт спортым и уардэунэм щекIуэкIащ алыдж-урым бэнэкIэмкIэ урысейпсо зэхьэзэхуэ. Къэралым и щIыналъэ 71-м икIауэ абы хэтащ зи ныбжьыр илъэс 16-17-м ит спортсмен 450-м щIигъу.
МахуитIкIэ зэхэта зэхьэзэхуэхэм Къэбэрдей-Балъкъэрым алыдж-урым бэнэкIэмкIэ школым и гъэсэнхэм медалитI щызыIэрагъэхьащ.

Iуащхьэмахуэ щIыналъэм хъыбар дахэ иджыблагъэ къиIукIащ. Бахъсэныщхьэ, Къуэчкъарыкъуэ жыхуаIэ щIыпIэм деж, иджы нэхъыбэм Терскол фIэщыгъэмкIэ ящIэ къуажэм курыт щIэныгъэ щызрагъэгъуэт еджапIэщIэ щаухуэнущ.

«Хамэ хэку сыщытхъэ нэхърэ си хэкужь сыщылIэ», - жиIащ хэхэс гъащIэр зыгъэунэхуа гуэрым. А псалъэхэм я купщIэмрэ мыхьэнэмрэ нэрылъагъу сщыхъуащ лэжьыгъэ IуэхукIэ Тыркум дыщыщыIа махуэхэм.

Къэбэрдей-Балъкъэрым ЕгъэджэныгъэмкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министерствэм ЕгъэджакIуэхэм я IэщIагъэмрэ щIэныгъэмрэ щыхагъахъуэ и центрым иджыблагъэ къыщызэрагъэпэщащ курыт щIэныгъэ щызрагъэгъуэт IуэхущIапIэхэм я унафэщI ныбжьыщIэхэм папщIэ щIыналъэ проектыщIэ.

Хьэрычэт цIыкIумрэ ику итымрэ  зегъэужьыным теухуауэ щыIэ лъэпкъ проектым и сэбэпкIэ, Къэбэрдей-Балъкъэрым мэкъумэшым тригъэкIуэдэнущ сом мелуан 54-рэ. Сом мелуан 53,5-р федеральнэ мылъкущ, сом мин 540-р республикэм и ахъшэщ. «Агростартап» грантым хыхьэну хуитщ мэкъумэш Iуэхум пэрыт хьэрычэтыщIэхэри, зи унагъуэ кIуэцIым уней Iуэху щызезыхьэхэри.

«Псы ежэх» мыхьэнэ иIэу абхъазыбзэм къыхэна «пш» псалъэпкъым хуэдэ нэхъапэхэм адыгэбзэми хэтауэ къэтлъытэмэ, мы тхыгъэр зэхьэлIа щIыпIэцIэм хуэкIуэу, филологие щIэныгъэхэм я доктор, профессор КIуэкIуэ Джэмалдин «Черкесская топонимика» и тхылым къыщигъэлъэгъуа щапхъэхэр гъэщIэгъуэнщ. Абыхэм ящыщ зыбжанэ мыбдежым къыщытхьынщ.