МИЯЛА БОЛМАГЪАН ШЕШАДАН СУУ ИЧИУ САУЛУКЪГЪА ХАТАЛЫМЫДЫ?

Бюгюнлюкде аш-азыкълагъа эмда башха затлагъа орунланы полимер материалланы къадар тюрлюлеринден этедиле. Барындан да бек уллу басым бла жарашдырылгъаны полиэтилен (HDPE) кенг хайырланылады. Аш болмагъан продуктланы асламысында ма андан этилген орунлада тутадыла. Шешала уа не затдан, къаллай пластикден этиледиле? Андан суу ичген адамны ичине заранлы, ууландыргъан неда ауруула къозгъагъан затла тюшемидиле? Аны юсюнден Шимал Кавказны ведомствола аралы ветеринария лабораториясыны Къабарты-Малкъарда бёлюмюню специалисти Сюзанна Тхазеплова айтханды.

- Быллай соруулагъа сагъайып, къоркъуп турургъа кереклиси жокъду. Пластикден этилген орунла саулукъгъа заранлы болсала, аланы хайырланыуну эрттеден окъуна къоярыкъ эдиле. Суугъа пластикден канцероген затла кёчедиле деген оюмла бардыла, хау, алай анга шагъатлыкъ этген шартла уа жокъдула.

Сёз ючюн, пластмасслада Бисфенол А (C15H16O2) деген къошакъ зат барды. Аллай орунда ашны кёп тутса, ол артда адамны ууландырыргъа, гормон системасын бузаргъа да боллукъду. Аны ючюн талай къыралда Бисфенол А къошагъы болгъан пластиклени чыгъарыуну тыйгъандыла. Бир-бир орунлада, аш тутаргъа деп этилмегенледе окъуна BPA FREE деген жазыуну кёрюрге боллукъду. Ол анда Бисфенол А болмагъанын кёргюзтеди.

Алайды да сууну неда ашны пластикде, кёп болмаса да талай заманны уа тутаргъа жарайды. Пластмассланы хар тюрлюсюню да кесини заманы болады. Алай алада ашны жылытыргъа уа керекмейди, бютюнда 60 градусдан исси этерге.

Пластик шешаланы хатасы табийгъатха жетгенине сёз да жокъду. Сууну ичгенден сора кёпле аны бир жанына атып къоядыла. Кеслерине хата салмасынла, тёгерекдеги къудуретге уа - саладыла. Быллай орунла къадар заманны жерлени, жаныуарланы ууландырып турадыла, аны хатасы уа артда кесибизге да къайтырыкъды.

Юйге шешалада суу сатып алгъандан эсе, краннга фильтр салса игиди. Артда тергегенде ол учуз келликди, кеси да сууну ууландыргъан затладан, ол санда Бисфенол А дегенден да иги тазаларыкъды.

Омарланы Мурат хазырлагъанды.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

17.05.2024 - 09:03

ИШЛЕРИ БЛА ШАГЪЫРЕЙЛЕНДИРГЕНДИЛЕ

Кёп болмай Нальчикде «Лаборатория робототехники» деген жаш тёлю инновациялы чыгъармачылыкъ ара къурап 6-14 жыллыкъ сабийлени арасында робототехникадан эришиуле баргъандыла.

17.05.2024 - 09:03

БУ АЙДА ТЮРЛЕНИУЛЕ

Терек бахчачылыкъ биригиулеге кёк отлукъ

17.05.2024 - 08:57

САУЛУКЪГЪА САКЪЛЫКЪ-УЗАКЪ ЁМЮРНЮ МУРДОРУ

Адамны ёмюрн узайтыр ючюн  не затны эсде тутаргъа кереклисини юсюнден Огъары Малкъарны больницасыны баш врачы Чаналаны Аслижан  бла ушакъ этгенбиз.

16.05.2024 - 09:03

«АЛТЫНЛА» БЛА КЪАЙТХАНДЫЛА

 Орёл шахарда Россейни Битеустильли каратеден бардырылгъан биринчилигине бизни «Эльбрус» спорт клубубузну келечилери да къатышхандыла.

16.05.2024 - 09:03

САУЛУКЪЛАРЫНА САКЪ БОЛА БАШЛАГЪАНДЫЛА

Арт жыллада кеслерине къаратыргъа сюйгенлени санына къошула барады.  Аны баш сылтауларындан бирлери – жерлешлерибизни саулукъларына сакъ бола башлагъанларыды эмда ишлеген инсанлагъа диспансеризация