Рим империяны баш кючю аскери болгъанды, анда къуллукъну къыралны битеу гражданланы этгендиле. Андан кери турургъа кюрешгенле римлянинлеге саналмагъандыла. 

Аскер легионладан къуралгъанды, легионла – когортладан, ала – центурийледен, центурийле уа манипулладан (манипулировать деген да андан чыкъгъанды). Бир легионнга 5 минг аскерчи киргенди, ала сынамларына кёре талай къауумгъа юлешиннгендиле: жангы келгенле, юйрениулени ётгенле, сынамлыла, ветеранла эм элита.

Хар легионда беш когорта болгъанды, жангы киргенле биринчи когортагъа киргендиле, бир къазауатха окъуна къатышханла – экинчисине, талай урушда болгъанла – ючюнчюсюне, сынамлыла – тёртюнчюсюне. Бешинчи когортагъа уа «ахыр минг» неда «хорламлы когорта» дегендиле. Аны къауумунда эм сынамлы, кёп урушлада усталыкъларын ёсдюрген, жигит, затдан къоркъа билмеген аскерчиле болгъандыла. Ала къазауатха эм къаты сермеш бара тургъан кезиуде  къошулгъандыла эм, тёреде бола келгенича, аны хорлам бла бошагъандыла. Буйрукъ берилмегенлей, ала урушдан чыкъмагъандыла, ахырына дери сюелгендиле, жауну бойсунуууна тюшгенден эсе ёлюмню сайлагъандыла. Интеллигентле деп алагъа айтхандыла.

Алагъа интеллигентле (башхача уа, ангылагъанла) деп атагъанларыны сылтауу уа бошду: бу аскерчилеге бир зат ангылатыргъа, юйретирге керек болмагъанды, сёз ючюн таш макъача бирге жыйылыргъа, щитлени кётюрюрге, стройгъа жыйылыргъа эм башха приёмланы ала, буйрукъсуз, бирча этгендиле. Римни интеллигенциясы жауну титиретгенди, гвардия бла сенат аны келечилеринден къуралгъандыла. Патрицийле, сенаторла, трибунла, цензорла, преторла барысы да интеллигент деген атны ёхтемлик бла жюрютгендиле.

Алай бла интеллигенция Римни тутуругъу болгъанды, бу сёз бек алгъа профессионал, аскер къуллугъунда сынамлы, билимли деген магъананы тутханды.

Кульчаланы Зульфия хазырлагъанды.