КъМР-ни Башчысы  Казбек Коков ыйыкъ сайын бардырылыучу «муниципал сагъатны» ётдюргенди. Анга КъМР-ни Правительствосуну къаууму бла муниципал администрацияланы башчылары къатышхандыла. Анда сёз  эпидемиология болумну, миллет проектлени,  социал болушлукъну,  экономииканы тутхучлу айныуун жалчытыу жаны бла мадарланы юслеринден баргъанды.

 -Санкциялагъа кюн сайын къошула барады, анга кёре биз  производствобузну ёсдюрюрге, не къадар кёп тирлик алыргъа керекбиз. Миллет проектлени тамамлаугъа чырмау этерик сылтаула да жокъдула. Социал объектлени, жашау журтланы, жолланы да къурулушларын андан ары бардырлыкъбыз,- деп чертгенди Казбек Коков.

 Республикада эпидемиология халны юсюнден КъМР-ни саулукъ сакълау министри Рустам Калибатов билдиргенди. Ол айтханнга кёре,  регионда жангы коронавирус инфекция жукъгъанланы саны азая барады. Амбулатор болушлукъ 5102 адамгъа бериледи. Ол а эки ыйыкъ мындан алгъадан эсе (11 462 адам)  55 процентге эмда ауруу артыкъда кенг жайылгъан кезиуден (18 548 адам) 3,5 кереге азды. Реанимациягъа тюшгенлени саны да эки кереге аз болгъанды.

Эпидемиология хал игиленнгени бла байламлы  КъМР-ни Саулукъ сакълау министерствосу бек къоркъуулу аурууладан бакъгъан госпитальланы аз-аздан жаба барады эмда медицина учрежденияланы алгъыннгы ишлеген низамларына къайтарады. Алайды да, Нальчикде 2-чи номерли шахар клиника больницада, Прохладный шахар эм район больницада да  коронавирусдан ауругъанланы энди алмайдыла.  10 мартдан башлап 1-чи номерли шахар клиника больницада орнатылгъан госпиталь да жабылады. Нарткъалада районла аралы кёп профильли больницаны хирургия бёлюмю алгъынча ишлеп башларгъа хазырлана турады. Коронавирусдан ауругъанлагъа багъыу эм болушуу бла СПИД-ден эм башха жукъгъан аурууладан сакъланыу эмда алагъа къажау кюреш бардырыу жаны бла ара кюреширикди.

КъМР-ни Башчысыны указы бла республикада план бла берилиучю медицина болушлукъ бла жалчытыу, ол санда диспансеризациялау эмда профосмотрла эмда коронавирус инфекциядан ауруп сау болгъанланы саулукъларын тинтиу башланнгандыла.

 КъМР-ни Правительствосуну Председатели Мусукланы Алий миллет проектлени бла къырал программаланы толтуруу къалай баргъанларыны юсюнден билдиргенди. Ол айтханыча, бюгюнлюкде муниципалитетле федерал программагъа кёре школлагъа ремонт этиу, миллет проектлеге кёре жер-жерледе адамлагъа ырахат болумла къурау, маданият эмда билим бериу программаланы бардырыу жаны бла келишимле эте турадыла. Мартны ахырына дери ол иш бошалыргъа керекди.

 Премьер-министр оюла тургъан юйледе жашагъанланы кёчюрюу программа болжалындан алгъа тамамланнганын да билдиргенди. Аны 2023 жылда  бошаргъа белгиленнген эди. Битеу да  62 эски юйден (17 минг квадрат метр) адамла кёчюрюлгендиле. Тынгылы журтла бла  1034 инсан жалчытылыннганды. Къоркъуулугъа саналып, 2017 жылны 1 январындан 2020 жылны 30 декабрине дери эсепге алыннган юйлени санын азайтыуну программасы да жарашдырыла турады. Анга кёре  19 кёп фатарлы юйледен 1861 адамны кёчюрюрге белгиленеди.

 Халкъгъа социал болушлукъ бериу къалай къуралгъаныны юсюнден а КъМР-ни урунуу эмда социал къоруулау министри Асанланы Алим билдиргенди. Ол регион эмда  федерал тёлеуле толусунлай берилгенлерине ышандыргъанды. Быйыл ол жумушлагъа 10,8 миллиард сом бёлюннгенди,  аны эки миллиарды тёленип бошалгъанды. 8-16-жыллыкъ сабийлери болгъан юйюрлеге болушууну мадарлары жарашдырыла турадыла. Аллай жыл сандагъы сабийле бизде 108 мингден асламдыла.

Юйюрлеге болушлукъ ахча аланы къолайлыкъларына кёре тёленирикди, федерал министерство аны жорукъларын жарашдыра турады, дегенди министр. Ол дагъыда быллай шартла келтиргенди: бюгюнлюкде республикада социал тёлеуле  58 минг пенсиячыгъа,  3-7-жыллыкълагъа  пособияла 26 287 сабийге, биринчи балачыкъ ючюн ахча 7587 юйюрге, ючюнчюсю ючюн а – 2305 юйюрге бериледиле.

Республиканы Башчысы социал болушлукъну керти окъуна ол бек керек болгъанлагъа тёлерге кереклисин айтып, анга кёз-къулакъ болургъа буюргъанды.

    Къабарты-Малкъарда экономика болумну тинтип туруу къалай къуралгъаныны эмда санкцияланы кезиуюнде экономика тутхучлулукъну сакълау жаны бла не мадарла этилгенлерини  юсюнден къауум министерствону таматалары билдиргендиле. Экономиканы айнытыу министри Рахайланы Борис айтханнга кёре, аны ведомствосу  финансла рынок, товарла эмда жумушла бла байламлы халны кюн сайын тинтеди. Банклада «къазауатлыкъ жокъду, терс затла, тёленмей тургъан ахчаны ёсюую эсленмейди».

  КъМР-ни Промышленность, энергетика эмда сатыу-алыу министерствосу  Монополиялагъа къажау федеральный службаны КъМР-де Управлениясы бла бирге  социал магъаналы товарланы багъаларын, товарланы запасларын тинтгенлей турады, адамланы сатыу этиу къолайлыкъларын да билирге кюрешеди. «Товарланы келтириу, аланы сатыу да алгъынча барады», -дегенди промышленностьну, энергетиканы бла сатыу-алыуну министри  Шамиль Ахубеков.

 Шёндюгю болумда экономиканы андан ары айнытыуну магъанасы уллу болгъанын чертип, республиканы оноучусу гитче эмда орта предпринимательлик бла кюрешгенлеге жангы рыноклагъа чыгъаргъа себеплик этерге кереклисин эсгертгенди эмда регионда предпринимательлеге къошакъ халда болушууну амалларын жарашдырыргъа эмда анга билдирирге буюргъанды.

 Сёз эл мюлк ишлеге жетгенде, ала кезиуюнде эмда тынгылы бардырылыр ючюн республикада оператив штаб къуралгъаныны юсюнден билдирилгенди. КъМР-ни эл мюлк министри Хасан Сижажев айтханнга кёре, сабанланы структурасы къуралгъанды, техника битимле бла картоф салынырыкъ жерлени кёбейтирге белгиленеди. Республиканы Башчысы урлукъ себиу къалай баргъанына дайым кёз-къулакъ болургъа, аграрчылагъа хар жаны бла да себеплик этерге буюргъанды. «Не къадар кёп продукция чыгъарыр, ёсдюрюр, жарашдырыр эмда рынокга чыгъарыр ючюн биз  бютюн терк къармашыргъа керекбиз.Битеу кючюбюзню анга салыргъа тийишлиди», - дегенди ол.

Казбек Коков республика  Донбассда жашагъанлагъа жандауурлукъ болушлукъ этиуюн тохтатмагъанын да билдиргенди. Жууукъ заманлада Къабарты-Малкъардан энтта да 100 тонна гуманитар жюк жиберилликди.

Юсюпланы Галина хазырлагъанды.