Тюз ниетлиликни бла кертиликни, кишиликни бла халаллыкъны белгиси

Жыл сайын 22 августда Россейде РФ-ни Къырал байрагъыны кюню белгиленеди. Бу байрам РФ-ни Президентини 1994 жылда 20 августда чыгъарылгъан Указы бла тохташдырылгъанды. 1991 жылны 22 августунда уа Москвада Акъ юйню башында юч тюрсюнлю россейли байракъ биринчи кере къызыл къумачны орунуна тагъылгъанды. Ма ол кюн РСФСР-ни Баш Советини энчи сессиясында акъ, кёк эмда къызыл ызлыкълы къумачны Россейни миллет байрагъына санауну юсюнден бегим къабыл кёрюлгенди.
Болсада юч тюрсюнлюню тарыхы теренден келеди. Алексей Михайлович патчахны заманында окъуна акъ-кёк-къызыл ызлыкълы къумач «Орёл» атлы аскер кемеде кётюрюлген эди. Алай а аны мурдорун Пётр Биринчи салгъанды. Ол 1705 жылда сатыу-алыу кемеледе акъ-кёк-къызыл тюрсюнлю байракъланы кётюрюрге деп буйрукъ чыгъаргъанды. Ызлыкъла энине тартыллыкъларын, къайсы бояу къайсысыны ызыдан салынырыгъын да кеси тохташдыргъанды.
Болсада къырал магъана уа байракъгъа жаланда 1896 жылда берилгенди. Ол заманда, Николай II патчах ант этгенинде, юстиция министерство акъ-кёк-къызыл тюрсюнлюден башха байракъ болмазгъа кереклисин тохташдыргъанды.
Ол юч бояу нек сайланнганын тарыхчыла энтта да билалмайдыла, бир оюмгъа да келалмайдыла. Алай аллындан окъуна байракъны хар тюрсюнюню кесини энчи магъанасы барды деп, оюм алайды. Сёз ючюн, бирле акъ – азатлыкъны, кёк – Россейни къоруулагъан сыйлы Богородицаны, къызыл — къыраллыкъны белгисидиле. Башха оюмгъа кёре уа, акъ — тазалыкъны, огъурлулукъну, кёк – тюз ниетлиликни бла кертиликни, къызыл – батырлыкъны, кишиликни эмда жюрек халаллыкъны, дагъыда Ата журт ючюн тёгюлген къанны белгисидиле.
1918 жылны апрель айында совет правительство Яков Свердловну башламчылыгъы бла юч тюрсюнню революциялы къызыл къумач бла алышындырыргъа оноу этгенди. Ма андан сора 70 жылдан артыкъ заманны ичинде къырал байракъгъа къызыл къумач саналгъанды. 1991 жылны 22 августунда уа россейли парламентарийле коммунистлени белгисин законсузгъа санагъандыла, аны орунун тарых магъаналы байракъ алгъанды.
Россей Федерацияны Къырал байрагъыны кюню солуу кюннге саналмагъанлыкъгъа, аны кенг халда белгилеу тёреге айланнганды. Ол кюн тюрлю-тюрлю къууанчлы ишле, акцияла бардырыладыла. Аланы баш мураты – россейлилеге байрамны тарыхын билдириудю, Россейни къырал белгисини магъаналылыгъын ангылатыуду.
Къабарты-Малкъарда да Россейли Къырал байракъны кюнюне жоралап кёп тюрлю ишле бардырыладыла. «Биз – Россейни инсанларыбыз» деген жаш тёлю акцияла, россейли байракъны тарыхын билиу бла байламлы викторинала, кёрмючле къураладыла, кёпле юч ызлыкълы къумачланы кётюрюп, орамлагъа чыгъадыла. 2019 жылда уа 150-ден артыкъ адам, ол санда тыш къыраллы студентле да, бир да болмагъанча уллу байракъны кётюрюп, 400-жыллыкъны майданындан башлап, Къабарты орамгъа дери элтгендиле.
Жарсыугъа, быйыл бу байрамны кенг халда белгилерге онг боллукъ тюйюлдю. Аны сылтауу белгилиди – коронавирус бла байламлы къыйын болум. Алай къыралыбыз жашауунда кёп къыйынлыкъла сынагъанды, болсада аланы барысындан да къутула келеди. Бу сынауладан ётеригине да сёз да жокъду. Алыкъа быллай кюнде бизге юйюрлерибиз бла паркда айланыргъа, анга жораланнган башха жумушлагъа да къатышыргъа, сабийлерибизге аланы Ата журтларыны къырал белгисини тарыхыны бла магъанасыны юсюнден хапар айтыргъа энтта да кёп жылланы чыгъар!

Текуланы Хауа.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

01.05.2024 - 09:03

ХОРЛАМ БЛА КЪАЙТХАНДЫЛА

Республиканы спортну беш тюрлюсюнден  жыйымдыкъ командасы  олимпиаданы эки кере чемпиону Андрей Моисеевни хурметине бардырылгъан  битеуроссей эришиуледен жетишимли болуп къайтханды.

01.05.2024 - 09:03

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫ К.В.КОКОВНУ ЖАЗ БАШЫНЫ БЛА УРУНУУНУ БАЙРАМЫ БЛА АЛГЪЫШЛАУУ

 Къабарты-Малкъарны хурметли жамауаты!
Сизни Жаз башыны бла Урунууну байрамы бла жюрегимден къызыу алгъышлайма!

30.04.2024 - 09:03

БАХЧАЛАРЫНДА - КЕЗИУЛЮ ИШЛЕ

РФ-ни ФСИН-ини КъМР-де Управлениясыны бахчаларында жаз башы кезиулю ишле башланнгандыла.  Бюгюнлюкде 350 гектарда урлукъ салыннганды, - деп билдиргендиле    ведомствону пресс-службасындан.

30.04.2024 - 09:03

ЖЕРИНЕ КЁРЕ МЕКЯМЫ

Дуния жаратылгъанлы бери адам улусу жашаргъа юй-журт, малына халжар, къора, орун, бау, ашын-сууун тутаргъа гуму, тийресин бегитирге хуна ишлегенди. Ол тёре бюгюнлюкде да барады.

29.04.2024 - 10:01

«ОКЪУТУУ, ЮЙРЕТИУ ИШНИ ТАМАМ ЖАЛЧЫТЫР ЮЧЮН ХАР ЗАТЫБЫЗ ДА БАРДЫ»

Кёнделенни Энейланы Тимур атлы 4-чю номерли школуну Элбрус районда, саулайда республикада даражасы бийикди.