Къабарты-Малкъарны табийгъаты, хауасы, болмагъанча аллай тамашалы тау тийрелери - аны эм уллу байлыгъыды. Ала, тарых эмда маданият жаны бла туризм хазнала ючюн бери кёпле тартынадыла, сюйюп келедиле, солуйдула. Эм белгили - Минги тауду. Дагъыда Чегем чучхурланы, Чирик кёллени, башха ариу жерлерибизни да сагъыныргъа тийишлиди.

Республикада туризмни айныууну биринчи атламлары Минги тау бла байламлыдыла. КъМР-ни Архив службасыны материалларына кёре, аны тамыры онтогъузунчу ёмюрге окъуна кетеди. Россей Империяны кезиуюнде, 1829-1917 жыллада, Минги  тауну тийрелерине келгенле асламысында тинтиуле, ачыкълау ишле бла кюрешип болгъандыла. Совет власть тохташханда да туризм анда олсагъат къуралмагъанды.

1925 жылда Минги таугъа Г.Н. Николадзе башчылыкъ этген альпинист къауум (онтогъуз адам) чыгъады. Тёрт жылдан сора, тауну этегинде, туристлеге эмда альпинистлеге деп, къыркъ адам сыйынырыкъ агъач юй ишлейдиле, 1932 жылда уа, 4200 метр бийикде, «Приют 11» ачылады. Минги таугъа аслам халда ёрлеу тёре да ма ол кезиуде башланады.

Уруш бошалгъандан сора анда туризм жангыдан айнып тебирейди. Юч альплагерьни жарты-къурту жангыртханларындан сора ары спортчула барып башлайдыла. 1950 жыллада таугъа ёрлерге сюйгенлени саны кёпден кёп болуп тебирегенди. Ол себепден, 1959 жылда 13 мартда РСФСР-ни Министрлерини Советини «Нальчик курортну эмда Минги тауну тийресинде солуу, туризм эм альпинизм базаны айнытыуну юсюнден» бегими чыкъгъанын да магъаналы ишге санаргъа боллукъду. Ол жыл 6 апрельде КъМАССР-ни Министрлерини Совети да тийишли бегимин къабыл этгенди.

Олсагъат уллу умутла чыгъадыла. Эм биринчиден Азау таладан «Приют 11» къонакъ юйге дери канат жол къураргъа, аны узунлугъунда тёрт («Азау», «Кругозор», «Мир», «Приют одиннадцати») станция орнатыргъа оноу этиледи. Дагъыда лыжа трасса жарашдырыргъа, Ит-Къолда, Азау талада эмда «Эски кругозорда» бирер тынгылы къонакъ юй ишлерге дейдиле. План бла Терс-Къолдан Нальчикге эмда Пятигорскеге асфальт жол болургъа керек эди. Профсоюзланы Битеусоюз Ара Совети да бу ишледен бир жанында къалмай, Чегетде канат жол эмда лыжа трассала къураргъа умутун туура этгенди.

Ол жыл окъуна бу объектлени къурулушу башланады: солургъа келгенлеге 200 жерли шахарчыкъны, 800 жерли курзалны, поликлиниканы, канат жолну, 300 жерли къонакъ юй-пансионатны, турбазаны эм башхаланы

Чегетде канат жол 1963 жылда 19 февральда ишлеп башлайды. Аны тёбен станциясы 2100 метр бийикде, огъары станциясы уа 2750 метрде турадыла. Жолну саулай узунлугъу 1600 метрди. Аны темир жиби онсегиз къурч чыпыннга тагъылады.

Ары дери Минги тауну этегинде жашау шошайгъан кезиу болуучу эди къыш. Альплагерьле эмда турбазала эшиклерин июньда ачып болгъандыла, сентябрьде уа келир жайгъа дери жабылгъандыла. Канат жол ишленнгени бла уа ол жерде битеу юйле эмда эркин отоула спортчуладан тыкъ болуп башлайдыла.

Чегетде трасса саулай Совет Союзда эм къыйынладан бирине саналгъанды. Ол себепден 1963 жылда анда къыш спартакиаданы бардыргъандыла. Минеральные Воды шахарда, Нальчикде солугъанла да Минги тау таба къайтып башлагъандыла.

Къырал чачылгъандан сора анда туризм талай заманны тозурап тургъанды. Алай бюгюнлюкде анга жангыдан жашау киргенди дерге боллукъду. Минги тауда курорт бизни къыралда, андан тышында да бек белгилиди. Шёндю анда къадар инфраструктура, къонакъ юйле, ашханала, онеки километр канат жолла эмда лыжачылагъа 35 километр трассала бардыла. Алада учаргъа юйренирге сюйгенлеге деп Приэльбрусьеде бир ненча школ ишлейди. Тау лыжа кезиу апрельге дери созулады, огъары жанларында уа, къар эримей тургъаны ючюн, майгъа дери окъуна учаргъа боллукъду.

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.