УФ-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIыхубэ сурэтыщI, Европэм гъуазджэхэмкIэ и академик, Сан-Францискэ къалэм дэт университетым щIыхь зиIэ и доктор, Нью-Йорк ЩIэныгъэхэмкIэ и академием хэт Шемякин Михаил Михаил и къуэр Къардэн лъэпкъым ящыщщ.
…И адэр пасэу зеиншэ щыхъум, Гвардие хужьым и зы урыс офицерым ар ипIыну къищтат. Офицерыр Граждан зауэм хэкIуэдащ. Михаил (нэхъыжьыр) ящыщщ Бэракъ Плъыжьым и орден япэу зратахэм (илъэс 13-м иту). Художникым и анэр урыс актрисэ Предтеченская Юлэщ. Германиерщ Шемякиным и сабиигъуэр нэхъыбэу щигъэкIуар.
МИХАИЛ СССР-м 1957 гъэм къигъэзэжащ. А илъэсым къыщыщIэдзауэ 1961 гъэ пщIондэ ар щеджащ ЖивописымкIэ, скульптурэмрэ архитектурэмкIэ Репин И. Е. и цIэр зезыхьэ институтым епхауэ лажьэ художественнэ школым. А курыт еджапIэм Михаил къыщIадзыжауэ щытащ я зэманым къемызэгъыу ялъыта и гупсысэхэм щхьэкIэ.
1959 - 1971 гъэхэм ар пощтзехьэщ, вахтерщ, иужькIэ илъэситхукIэ Эрмитажым и такелажникщ. 1962 гъэм «Звезда» журналым и клубым Шемякиным и япэ гъэлъэгъуэныгъэр къыщызэIуихащ. 1967 гъэм «Санкт-Петербург» сурэтыщI гуп къызэригъэпэщащ.
И гъащIэр «зэхэзэрыхьауэ» ирихьэкIащ мы художникым, и гъэлъэгъуэныгъэхэм, лэжьыгъэхэм гъуэгу зэрырамытым и мызакъуэу, психиатр сымаджэщым зы зэман щаIыгъащ. Псом я нэхъыкIэжырти, I97I гъэм ар Хэкум ирагъэкIащ. Езым, иужькIэ къызэриIуэтэжамкIэ, а IуэхухэмкIэ къуаншагъэ зыбгъэдэлъар властыртэкъым, атIэ СССР-м и сурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэрт…
ЗэманкIэ Шемякин Михаил Париж дэсащ, щIэх-щIэхыурэ и гъэлъэгъуэныгъэхэр а щIыналъэм щригъэкIуэкIащ. I974 гъэм япэ дыдэу абы игъэлъэгъуащ цIэрыIуэ зэрыхъуа «Петербургский карнавал» выставкэр. I98I гъэм ар Нью-Йорк Iэпхъуащ.
I960 гъэхэм Шемякиным гъуазджэм и лъэхъэнэ псори иджыу щIедзэ икIи тхыдэрэ философиерэ я лъабжьэу сурэт бжыгъэншэхэр къегъэщI. А лэжьыгъэхэм къыпэкIуащ щIыхь зиIэ доктор нагъыщэу 5.
2002 - 2003 гъэхэм художникым «Культура» урысей каналым хуигъэхьэзырауэ щытащ Хадсон къалэм езым къыщызэригъэпэщауэ щыта «Воображаемый музей Михаила Шемякина» IуэхущIапIэм теухуа нэтын 21-рэ.
Санкт-Петербург къалэм Шемякин Михаил и скульптурэу щы щагъэуващ. Ахэр - Петр Езанэм, политикэ залымыгъэр зыгъэвахэм, Санкт-Петербург зыухуа япэ архитекторхэм фэеплъ яхуищIахэрщ. Петр Езанэм и фэеплъым къытращIыкIам Нормандиеми ущыхуэзэнущ. Москва дэтщ Михаил «Дети – жертвы пороков взрослых» зыфIища и скульптурэхэри. Абы нэгъуэщI и лэжьыгъэ гъэщIэгъуэн куэди щIыпIэ зэмылIэужьыгъуэхэм щагъэуващ.
Шемякиным и ныбжьэгъуфIу къыдэгъуэгурыкIуащ урысей уэрэджыIакIуэ Высоцкий Владимир. Владимир игъэзащIэхэм я гупсысэр абы сурэткIэ къигъэлъагъуэрт, езы Высоцкэм и уэрэдхэр сурэтыщIым фэеплъ къыхуищIырт. УэрэджыIакIуэр дунейм ехыжа нэужь, Михаил абы фэеплъ мывэ хуищIауэ щытащ. Ар Самарэ дэтщ.
Шемякин Михаил щхьэгъусэ тIэу къишащ. Япэр сурэтыщI, скульптор Ревеккэ Модлинэщ, абыхэм япхъу Доротеи сурэтыщI гъуазджэм хэпщIа бзылъхугъэ IэпщIэлъапщIэщ (Афинхэм щопсэу). И етIуанэ щхьэгъусэм зэреджэр Сарэ де Кэйщ. Бзылъхугъэм и гъусэу Шемякиныр иджыпсту Франджым щопсэу, XVII-нэ лIэщIыгъуэм и кIэхэм XIX-нэм и пэщIэдзэхэм ящIауэ щыта унэшхуэм щIэсу.
Шемякин Михаил IущIахэм, зыцIыхухэм къыхагъэщ зэпытщ ар зэрылэжьакIуэшхуэр. Узэрыгушхуэнщи, сурэтыщIым и Хэкур зыщигъэгъупщэркъым, къызыхэкIа Къардэнхэ къахохьэ.
БАГЪЭТЫР Луизэ.
