Творчествэм и унэу Переделкинэ дэтым иджыблагъэ зэ­дзэкIакIуэхэм я зэхыхьэ ще­кIуэ­кIащ. Абы утыку къыщрахьащ Урысейм ис лъэпкъхэм я литературэм зегъэужьыным, егъэ­фIэкIуэным хуэгъэпса Iуэху­гъуэхэр. УсакIуэ, тхакIуэ, драматург, зэдзэкIакIуэ Къаныкъуэ Заринэ мы проектыр зэры­рагъа­жьэрэ хэтщ. Абы и IэдакъэщIэкIхэр хагъэхьащ Урысейм ис лъэпкъ 60-м я анэ­дэлъхубзэкIэ тха тхыгъэхэр иту къыдагъэкIа антологие зыбжанэм. Мы гъэм Заринэ драматургиемкIэ секцэр иригъэ­кIуэкIыну ирагъэблэгъат.

- ЗэдзэкIын Iуэхум ехьэлIауэ Переделкинэ иджы ещанэ сокIуэ,- жеIэ Заринэ. - 2003 гъэм сэ сыхэтащ «Дружба народов» журнал цIэрыIуэм зэдзэ­кIа­кIуэхэм папщIэ къызэригъэпэща семинарым. Иджыри аращ щIытезгъэзар. ЩIыпIэ гъэщIэгъуэнщ мыр. ДэнэкIэ уплъэми тхылъ болъагъу, хьэщIэщым и пэш къэс, рестораным, кафем тхылъхэр щыгъунэжщ. Мы щIыпIэм зэпыу имыIэу зэIущIэ щхьэ­пэхэр, семинархэр, гъэ­лъэ­гъуэныгъэхэр щрагъэ­кIуэкI­ри, щIалэгъуалэр куэду къо­кIуалIэ. Сигу ирохь. Иджыри къытезгъэзэнт!

ЗэIущIэм теухуауэ
- Абы и гугъу щащIащ лъэпкъыбзэхэмкIэ тха литературэ тхыгъэхэр урысыбзэкIэ зэдзэкIын, утыку нэхъ инхэм ихьэн зэрыхуейм. Абы хэтахэм зрагъэгъуэта щIэныгъэр анэ­дэлъхубзэкIэ тхар урысыбзэкIэ щызэрадзэкIым и закъуэкъым къащыхуэсэбэпынур, атIэ уры­сыбзэкIэ тхам кърахыу я анэ­дэлъхубзэкIэ щызэрадзэкIкIи къащхьэпэнущ. Ди жагъуэ зэ­рыхъунщи, лъэпкъыбзэхэмкIэ еджэхэр кIуэ пэтми нэхъ мащIэ мэхъу. Ауэ абы къикIыркъым тхыгъэхэр зэдзэкIын хуэмейуэ. Урысыбзэм кърахыу адыгэбзэкIэ е балъкъэрыбзэкIэ художественнэ текст ин зэрадзэкIыну тегушхуэр зэрымащIэм уегъэгумэщI.
УщымыгуфIыкIынкIэ Iэмал зимыIэ щапхъэхэри щыIэщ. Псалъэм папщIэ, «Евгений Онегин» тхыгъэр адыгэбзэкIэ плIэнейрэ зэрадзэкIауэ щыIэщ, абы щыщу тIур иужьрей илъэситхурщ къыщыхъуар. Мэ­къуауэ Амир урысыбзэкIэ итха и повестыр ХьэцIыкIу Рае адыгэб­зэм екIуу къригъэзэ­гъащ.

Бзэм и къарур зэлъытар
- Сэ сызэреплъымкIэ, щIэ­джыкIакIуэм и пащхьэ бзэр, тхыгъэр зэритхьэм куэд елъытащ. АнэдэлъхубзэкIэ еджэхэр нэхъыбэ тщIын мурадкIэ, илъэс 13 ипэ ныбжьэгъу зыбжанэ си гъусэу усыгъэм и пшыхьхэр къызэдгъэпэщын щIэддзат. Анэ­дэлъхубзэм  зегъэу­жьы­ным­кIэ литературэ проект нэхъ инхэм ящыщщ ар. Абы хэтхэр ди щIыналъэм и щIыпIэ дахэхэм адыгэбзэкIэ усэхэм гъэ­хуауэ къыщоджэ. Япэм усэхэр ирагъэтхыурэ радиокIэ къатыжу щытамэ, иджы куэду си гуа­пэ мэхъу ди щIыналъэм щыпсэу тхакIуэхэм я тхыгъэхэр радиокIэ къызэратым. Сэ сызэреплъымкIэ, сабий таурыхъхэри апхуэдэу утыку къихьэн хуейщ, абы анэдэлъхубзэм хуаIэ фIы­лъагъуныгъэм зэрыхигъэхъуэ­ным шэч хэлъкъым. ЩIэн хуейр куэд мэхъу, ауэ Iэмалхэр мащIэщ.
АнэдэлъхубзэкIэ тхыгъэхэмрэ усыгъэхэмрэ къыдагъэкIын, ар утыку нэхъ инхэм щагъэлъэ­гъуэн хуейщ. ЩIалэгъуалэм анэдэлъхубзэкIэ утхэ­ным хэлъ фIагъыр къагуры­Iуауэ сыщо­гугъ.
Дауэ щытми, хэгъэгухэм а Iуэхум нэхъ щолIалIэ. ТхакIуэхэр зэкIэлъокIуэ, зэролъагъу, зыр адрейм и IэдакъэщIэкIыр зэ­рыпхигъэкIынум хущIокъу. Мис мып­хуэдэ зэхыхьэхэри абыхэмкIэ щхьэпэщ. Ауэ лъэпкъыбзэ­хэмкIэ тхылъ мащIэщ къы­дэкIыр. Сэ сызэреплъымкIэ, адрей щIыналъэхэм мы Iуэхум гулъытэ нэхъыбэ щегъуэт.
Щхьэусыгъуэ пыухыкIахэм къыхэкIыу, «Эльбрус» тхылъ тедзапIэм анэдэлъхубзэкIэ тхылъ къыдигъэкIын щигъэтащ. Зэман кIыхькIэ абы учебник фIэкIа къыдимыгъэкIыу щытащ, итIанэ абы трагъэкIуадэ мылъкур нэгъуэщI гуэрхэм трагуэшащ. Псалъэм папщIэ, сэ а тхылъ тедзапIэм си Iэрытхыр щIэслъхьэри, илъэситхукIэ се­жьащ. Тхылъыр къыдагъэ­кIыну ягъэхьэзырри, илъэс къэс ирагъэкIуэтэкIыурэ мы гъэм къэсати, Iэрытхыр къэсщтэжащ си ахъшэкIэ къыдэзгъэкIыжыну. Ауэ ар тхакIуэм дежкIэ хэкIыпIэкъым. Тха­кIуэхэм я зэгухьэныгъэм хэт тха­кIуэхэм я IэдакъэщIэкI «Эльбрус» тхылъ те­дзапIэм къыдигъэкIыну иджы­ри къигъэгугъэркъым.

Зэхыхьэм и сэбэпыр
КъБР-м и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм и Правленэм сы­хэтщи, Республикэм ис тха­кIуэхэм сэ зэзгъэгъуэта щIэныгъэхэмкIэ садэгуэшэнущ. Ди республикэм щыщу а зэхыхьэм хэтащ зэдзэкIакIуэ ныбжьыщIэ, радиожурналист Джыназ Заремэ. Абы къыхуэщхьэпэн куэд къыхихауэ сыщогугъ. Къы­кIэлъыкIуэ зэхыхьэм нэгъуэщI зыгуэр едгъэблагъэ хъунущ.
Пэжщ, я тхыгъэхэр зэра­дзэкIыу зымыдэ тхакIуэхэри диIэщ. Зы лъэныкъуэкIэ сэ ахэр къызгуроIуэ. Ауэ сэ си тхыгъэ зэзыдзэкIхэм фIэгъэнапIэ къахуэслъыхъуэркъым. Си усэхэр щызэрадзэкIкIэ, сэ сыхуэ­хьэ­зырщ абы и гупсысэм, купщIэм щыщ зэрыщIэкIуэсыкIынум.

ТЭРЧОКЪУЭ Дисэ.