КъМР-ни Парламентини кезиулю жыйылыуунда Конституция ючюнчю эм ахыр окъулууда къабыл кёрюлгенди. РФ-ни Къырал Думасыны къараууна юч федерал законну проекти берилгендиле.
Кенгешни спикер Татьяна Егорова бардыргъанды. Анга сенатор Улбашланы Мухарбий, КъМР-де федерал инспектор Дмитрий Васильченко, Адамны эркинликлери жаны бла уполномоченный Зумакъулланы Борис, Парламентде жамауат советни башчысы Бечелланы Илияс эм башхала къатышхандыла.
Биринчиден, кадрла бла байламлы соруула сюзюлгендиле. Чочайланы Мариям КъМР-ни Контроль-эсеплеучю палатасыны башчысыны орунбасарына кёргюзтюлгенди. КъМР-ни Башчысыны бла Правительствосуну Парламентде эм сюд органлада келечиси Мадина Дышекова Мариям Магомедовнаны къырал власть органлада сынауу уллу болгъанын, ахыр жыллада КъМР-ни экономиканы айнытыу министрини орунбасарыны къуллугъун толтургъанын билдиргенди. Парламентарийле бирча къол кётюрюп, Чочайланы Мариямны жангы къуллугъуна тийишли кёргендиле.
Ючюнчю эм ахыр окъулууда КъМР-ни Конституциясына тюзетиуле къабыл кёрюлгендиле. Законодательство эм жер-жерли самоуправленияны соруулары жаны бла комитетни башчысы Борис Мальбахов документ «РФ-ни субъектлеринде власть органланы къурауну битеулю принциплерини юслеринден» федерал закон кючюне киргени бла байламлы хазырланнганын чертгенди.
«Халкъны шахарда ток бла ишлеген эмда темир жол транспорт бла жалчытыуну юсюнден» республикалы законну 3-чю статьясына тюзетиуле да къабыл этилгендиле. Транспорт эм жол мюлк министрни орунбасары Улбашланы Исламны айтханына кёре, сёз муниципалитетлени араларында пассажир транспортну жюрюуюн къурау ючюн жууаплы органны полномочияларыны юслеринден барады.
«КъМР-де жаш тёлю политиканы юсюнден» республикалы закон да сюзюлгенди. Билим бериу, илму эм жаш тёлюню ишлери жаны бла комитетни башчысы Нина Емузова документ былтыр апрельде жарашдырылып башлагъанын билдиргенди. Аны хазырлаугъа ишчи къауум жууаплы эди. Анга уа министерстволаны бла ведомстволаны, КъМР-ни Жамауат палатасыны, билим бериу, илму, жамауат организацияланы, Парламентде Жаш тёлю палатаны келечилери киргендиле.
- Жангы законда жаш тёлю политиканы жашауда бардырыугъа жууаплы органланы араларында болумла, толтуруучу власть органланы борчлары тохташдырылгъандыла. Регион программаны жашауда бардырыуда ёсюп келген тёлюню къатышдырыуну, бу жумушлагъа ахча бёлюуню низамы да барды, - дегенди Нина Гузеровна.
Документ эки окъулууда тинтилип, КъМР-ни Башчысына къол салыргъа берилгенди.
«КъМР-де къырал-граждан къуллукъ этиуню юсюнден» республикалы законну 21-чи статьясына тюзетиуле эмда «Организацияны регионда инвестиция проектлени толтургъанланы тизмесине кийириуню неда анга къошаргъа чек салыуну, тизмеге тюзетиуле кийириуню низамыны юсюнден» республикалы закон биринчи окъулууда къабыл кёрюлгендиле.
КъМР-ни прокуратурасы республикалы законланы тинтип, аладан экисине эсгертиуле хазырлагъанды. «КъМР-де къырал-граждан къуллукъ этиуню юсюнден» законнга кёргюзтюлген тюзетиулени депутатла къабыл кёргендиле. Алай «Муниципал къуллукъну, жер-жерли администрацияны таматасыны къуллугъун келишимге кёре толтургъан инсанны, муниципал къуллукъну, жер-жерли администрацияны таматасыны къуллугъун келишим бла болжаллы халда толтургъан инсанны, РФ-ни коррупциягъа къажау законларыны чеклеринде, файдаларыны, къоранчларыны, мюлкюню юслеринден шартланы ачыкълауну эмда аланы тюз болгъанларын бла къалгъанларын тинтиуню юсюнден» республикалы законнга надзор органны эсгертиулерин депутатла терсге санап, аны къабыл этмегендиле.
КъМР-ни Парламентини депутатлары РФ-ни Къырал Думасына юч федерал законну проектин кёргюзтгендиле. Аланы Жамауат къоркъуусузлукъ эм коррупциягъа къажау комитет хазырлагъанды. Ала бла комитетни башчысы Михаил Кривко шагъырей этгенди. «РФ-ни Арбитраж-процессуал кодексини 60-чы статьясына бла РФ-ни Граждан процессуал кодексини 51-чи статьясына тюзетиулени юсюнден» законопроектде сёз сюдде келечиликни ишчи болумларыны юслеринден барады.
«РФ-ни Граждан процессуал кодексини 211-чи статьясына эмда РФ-де Административ сюдню юсюнден кодексини 25.5-чи статьясына тюзетиулени юсюнден» законопроектде уа сюд чыгъаргъан оноуланы толтурууну низамы эмда эски болгъан праволу жорукъланы кючлерин тохтатыуну болумлары шарт тохташдырыладыла.
Ючюнчю проект РФ-ни Административ бузукълукъланы кодексини 25.5-чи статьясына тюзетиуле кийириу бла байламлыды. Ол административ жууапха тартыу процессге къатышханланы эркинликлерин сакълаугъа бурулупду.
КъМР-ни Парламентинде Жаш тёлю палатаны къауумунда тюрлениулеге да къаралгъанды.
Депутатла КъМР-де Адамны эркинликлери жаны бла уполномоченныйни былтыр ишини юсюнден доклад бла да шагъырей болгъандыла. Доклад «Заман» газетни 2022 жылда 7 апрельде чыкъгъан 38-чи номеринде толусунлай басмаланнганды.
Жыйылыуну ахырында Татьяна Егорова депутатланы РФ-де Парламентаризмни кюню эмда май байрамла бла алгъышлагъанды эмда къууанчлагъа къатышыргъа чакъыргъанды.
Тикаланы Фатима.
