КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек жэпуэ­гъуэм и 2-м яIущIащ дзэ Iуэху хэхам хэтхэмрэ ­ветеранхэмрэ папщIэ къызэрагъэпэща «Къэ­бэрдей-Балъкъэр Республикэм и ЛIыхъужьхэр» егъэджэныгъэ Iуэхум пхыкIахэм. 
Зэхуэсым хэтащ КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Татьянэ, КъБР-м и Правитель­ствэм и УнафэщI Мусуков Алий, депутатхэр, щIыналъэ унафэщIхэр, министрхэр, районхэм я щIы­пIэ администрацэхэм я лIыкIуэхэр. 
Егъэджэныгъэ Iуэхур зытеухуар лIыхъужьхэр къэкIуэжмэ, IэнатIэ егъэгъуэтынырщ, къэрал по­литикэмрэ къэрал унафэр зэрызрагъакIуэмрэ хэгъэгъуэзэнырщ. Абы хэтынухэр мазэ зыбжанэкIэ къыхахащ, япэ гупым хэхуащ цIыху 31-рэ. Абыхэм я егъэджэныгъэр Iыхьиплу гуэшауэ щытынущ, япэр фокIадэм и 27-м щегъэжьауэ жэпуэгъуэм и 3 пщIондэ екIуэкIащ. 
- Хэкур хъумэн хуей щыхъум, абы зыпэщIэвгъэкъуэн фIэкIа фэ нэгъуэщIым фегупсысакъым икIи икъукIэ лэжьыгъэшхуэ зэфIэвгъэкIащ, - захуигъэзащ къызэхуэсахэм КIуэкIуэ Казбек. - Дзэ Iуэху хэхам хэтхэр дэ ди лIыхъужьщ, къэралым фызэ­рыхуэпэжыр фи гуащIэкIэ къэвгъэлъэгъуащ. Ди къалэну къызолъытэ нобэ фи зэфIэкIым хывэд­гъэгъахъуэу, къэрал, муниципальнэ IэнатIэхэм фы­хуэдгъэхьэзырыныр. Дыхуейщ къэвгъэзэжа нэужь, жылагъуэ гъащIэм фыхэтшэну, цIыхубэм я сэбэп зыхэлъыр мыбдежи щыфхъумэну. Апхуэдэуи дыфщогугъ щIыналъэм и зыужьыныгъэм хэлъ­хьэныгъэ хуэфщIынымкIэ. Апхуэдэ пщэрылъхэр къытщищIащ Урысейм и Президент Путин Вла­димир. 
КъБР-м и Iэтащхьэм къыхигъэщащ «Къэбэрдей-Балъкъэрым и ЛIыхъужьхэр» щIыналъэ программэр «ЛIыхъужьхэм я лъэхъэнэ» президент Iуэхум пызыщэ лэжьыгъэу зэрыщытыр. «Мы егъэджэныгъэм хэтхэм я гъэсакIуэхэм деж къыщащIэнущ нобэ къэрал унафэр зэрызэрахьэ щIыкIэр. Апхуэ­-дэ дыдэуи си фIэщ мэхъу, ди республикэм, къэ­ралым я щыIэкIэ-псэукIэм теухуауэ СВО-м хэт ди щIалэхэмрэ ветеранхэмрэ я еплъыкIэр зыхуэдэр езы гъэсакIуэхэми зэрафIэгъэщIэгъуэнынур, - пищащ КIуэкIуэм. - Дауи, мыр дэркIэ IуэхущIэщи, абы и Iэмалхэр дяпэкIи едгъэфIэкIуэну ди мурадщ. Мыбдеж мыхьэнэшхуэ иIэу къызолъытэ фэ езым фи Iуэху еплъыкIэри къыдэвгъэщIэным. Зэгъусэу дызэдэлажьэмэщ ар къыщыдэхъулIэнур, сэбэп пылъу къыщытхуэгъэсэбэпынур. ТекIуэныгъэ яIэу дэтхэнэ ди щIалэри къэкIуэжыну ди плъапIэщи, зэрыхъукIэ зыфщIэдгъэкъуэнущ. Мы егъэджэныгъэр дэIэпыкъуныгъэ щыIэхэм я зы Iэмалу аращ, дыхуейщ фхуэфащэ лэжьыгъэрэ IэнатIэрэ вгъуэ­тыну. ЗэрыжысIащи, адэкIи абы теухуауэ дылэ­жьэнущи, лъагапIэ фызыщIэхъуэпсхэр къывэхъу­лIэну ди гуапэщ. ФIыщIэшхуэ фхудощI дзэ Iуэху ­хэхам хэт дэтхэнэ зауэлIми». 
ЛIыхъужьхэм республикэм и Iэтащхьэм упщIэкIэ зыхуагъэзэну Iэмал щратым, къыхагъэщащ иужь­рей илъэсипщIым республикэм зэрызиужьар зэ­ралъагъур, абы щхьэкIэ щIыналъэ унафэщIхэм фIы­щIэ зэрыхуащIыр. «Хэку дызыщыпсэум и гъащIэр зэпIэзэрыту зэрыщызэтеубларщ дэ дыкъы­зыкъуэгушхукIыр. Абы къыхэкIыу къэрал унафэщI­хэм фIыщIэ фхудощI», - жиIащ зы лIыхъужьым. КIуэкIуэ Казбек абы и псалъэм пищэу, гулъытэншэу къигъэнакъым, щIыналъэр бэIутIэIуншэу, къызы­хуэтыншэу псэуным япэ ита нэхъыжьхэм хуащIа хэлъхьэныгъэр, абыхэм яхузэфIэкIар ягъэбэгъуэ­ным иджы езыхэр иужь иту зэрыарар.
ЛIыхъужьхэр щIэупщIащ республикэм и Iэтащхьэм гъуэгугъэ­лъагъуэ хуэхъуам. «Сэ сызэреп­лъым­кIэ, дэтхэнэ цIыхури псом япэу зыдэплъейр и адэ-анэращ. Ди адэм сыт щыгъуи зым ды­щIи­пIыкIащ: цIыхур фIыуэ лъагъун зэрыхуейм. А хьэ­лыфIыр фэ дэтхэнэ зыми фхэлъу къызолъытэ, сыту жыпIэмэ, Хэкур, цIыхубэр фхъумэну фыкIуауэ аращ. Сыт хуэдэ IэнатIэ уIутми, щIыналъэ Iэтащхьэу ущытми, механизатор ахъырзэману, дэр­бзэр Iэзэу улажьэми, узыпэрытым уи псэ хэплъ­хьэмэ, ар къэкIуэну щIэблэм къащхьэпэжынущ», - жиIащ КIуэкIуэ Казбек.
ЩIалэгъуалэм зрагъэужьыным хуэгъэзауэ щIыналъэм щызэфIагъэкIым и гугъу щащIым, республикэм и Iэтащхьэм жиIащ лъэпкъ Iуэхухэм ­къы­щыгъэлъэгъуахэр ягъэзэщIэным хыхьэу, къэ­ралыр къыдэкIуэтей щIэблэм дэIэпыкъуэгъу зэры­хуэхъу лэжьыгъэшхуэ иужьрей илъэситхум зэ­ре­кIуэкIар. АбыкIэ щапхъэу къихьащ Налшык къалэм дэт ЩIалэгъуалэм и Унэм щекIуэкI лэжьыгъэр. «ЩIэблэщIэ къыдэкIуэтейр хэкупсэу къэхъун, абы зиужьыфын папщIэ мы зэманым къэралым зэ­фIигъэкIыр куэд мэхъу. 2025 гъэм и кIэм дэ ди ­мурадщ илъэс псокIэ лэжьэну «Эльбрус» щIалэ­гъуалэ лагерышхуэр къызэIутхыну. ЩIалэгъуалэр ди хабзэфIхэм щIэтпIыкIынырщ псом япэу дызэ­гугъур».
ЩIалэхэм КъБР-м и Iэтащхьэм фIыщIэ хуащIащ дзэ Iуэху хэхар здекIуэкI щIыпIэм щыIэхэм яIущIэну ар зэрыкIуам папщIэ, къыхагъэщащ ар гуапэу ягу зэрилъыр.
ЗэIущIэм щыжаIахэр къызыщыщIикъуэжым, КIуэкIуэ Казбек къыхигъэщащ: «ЩIалэгъуалэр ды­мыгъасэмэ, сыт хуэдэ къэкIуэн иIэнур къэралым?! Нобэ гулъытэ щхьэхуэ хуэтщIын хуейщ бынуна­гъуэхэм. Нэхъыбэ дызэрыхъун, ди пщэдейр къы­зыфIэIуэху цIыхубэ къэтIэтын, узыншагъэр тхъу­мэн - ахэращ тегъэщIапIэу ди­Iэн хуейр. Медицинэ Iэмалхэр едгъэ­фIэ­кIуэныр къытпэ­щылъщ. Сымаджэ хъуным нэдмыгъэсу, узыфэр къэтхутэу, цIы-­хур зыкIэлъыдгъэплъыжыфу зэтедухуапхъэщ. Ауэ зи гугъу сщIа­хэр къыдэхъулIа нэужь, абыхэм щIэныгъэ ящIымыгъужмэ, абы щыгъуэми дыкIуэ­тэнукъым. Егъэджэныгъэ IэнатIэми Iэмал имыIэу зедгъэужьыпхъэщ. Пэжщ, абы и лъэныкъуэкIи ехъу­лIэныгъэхэр диIэщ. Къэбгъэлъагъуэмэ, иужь­рей илъэсихым къриубыдэу республикэм курыт школ 25-м нэблагъэ щыдухуащ, пщIы бжыгъэхэр зэдгъэпэщыжащ. АдэкIэ егъэджакIуэхэм защIэдгъэкъуэныр, дгъэгушхуэныр зыщыдгъэгъупщэ ­хъунукъым. Ди къарур зыхэлъыр лъэпкъхэм ди зэ­къуэ­тыныгъэращ, дызэкъуэту ипэкIэ дызэры­кIуэ­тэнырщ къалэн зыщытщIыжын хуейр».
Егъэджэныгъэ Iуэхум хыхьэу, КъБР-м ЩIалэ­гъуалэм и Iуэху­хэмкIэ, Егъэджэныгъэмрэ щIэныгъэмкIэ и министерствэхэмрэ «Па­шэхэм я зэщIэ­хъееныгъэ» урысейпсо жылагъуэ зэгухьэныгъэм и щIыналъэ къудамэмрэ я дэIэпыкъуныгъэкIэ «Унагъуэм и махуэ» Iуэхур къызэрагъэпэщри, лIы­хъужьхэм Iэмал яIащ я щхьэ­гъусэхэр, бынхэр, я благъэ-Iыхьлыхэр я гъусэу нэгузыужь зэмылIэу­жьыгъуэхэми хэтыну. 
«Къэбэрдей-Балъкъэрым и ЛIыхъужьхэр» Iуэхур ягъэзащIэ КъБР-м и Iэтащхьэм и Администра­цэм, «Эльбрус» университетым, РАНХиГ Президент ­академием къэрал зехьэкIэмкIэ и школ нэхъыщ­хьэм, «Россия - страна возможностей» IуэхущIапIэмрэ «Хэкум и ХъумакIуэхэр» фондым и щIыналъэ къудамэмрэ я дэIэпыкъуэгъуу.
 

БАГЪЭТЫР Луизэ.