Бизни къыралда адамла предпринимательство бла кюрешип башлагъанлы кёп ёмюр озгъанлыкъгъа, аны бла байламлы закон - «Энчи иш бла кюрешиуню юсюнден» - биринчи кере жаланда 1986 жылда чыкъгъанды. Ызы бла 1990 жылда 25 декабрьде «Предприятияланы эмда предпринимательствону юсюнден» закон да къабыл этилгенди. Аны хайырындан адамлагъа энчи бизнес бла кюреширге, ишчиле тутуп, предприятияла да къураргъа эркинлик берилгенди.

Предпринимательни кюню битеуроссей байрамча РФ-ни Президентини буйругъу бла жаланда 2007 жылда 18 октябрьде къуралгъан эди. Ол энди хар жыл сайын 26 майда белгиленеди. Аны гитче, орта эмда уллу бизнесде къармашханланы ишлерине эмда саулай экономиканы айныууна эс бурур хыйсап бла кийиргендиле.

Бизни къыралда предпринимательствону тарыхы теренди. Аскер сауутла чыгъарыучу Демидовну, Савва Морозовну, Елисеевлени эмда Строгановланы атлары бурун заманлада окъуна белгили болгъанды. Бюгюнлюкде предпринимательство бла кюреширге эркинлик хар инсаннга да Конституцияны 34 статьясы бла бериледи.

Дайым къармашып тургъан иш кёллю бизнесменлени экономиканы айнытыуну жалчытханладан бирине санаргъа тийишлиди. Быллай иш бла кюреширча акъыл, итиниулюк, хунерлик, рынокда бола баргъан тюрлениуле бла тенг бара билген усталыкъ да керекди.

Росстатны тергеулерине кёре, беш жыл мындан алгъа Россейде сатыу-алыу бла кюрешген 245,5 минг организация эмда 1,19 миллиондан артыкъ энчи предприниматель бар эдиле. Былтыр майда уа тийишли тизмеге 6,2 миллиондан аслам гитче эмда орта предпринимательство субъект тюшгенди. Дагъыда кеслери иш къурап къармашханланы белгилерге тийишлиди; бу халда ишни бардырыргъа 2017 жылда къоюп башлагъандыла. Аны хайырындан энди кёпле къадар тюрлю сфералада (аш этиучюле, репетиторла, программистле, юйретиучюле, кондитерле…) ишлейдиле, налогларын тёлейдиле.

Шёндюгю дунияда чурумлагъа, басымгъа, конкуренциягъа да къарамай, предпринимательство бёлюм айныр амалла излегенлей турады. Анда къармашханлагъа къырал да себеплик этеди. Аланы сейирлерин къоруулау бла тийишли Уполномоченный кюрешеди.

Беш жыл мындан алгъа «МСП эмда энчи предпринимательство башламчылыкълагъа себеплик этиу» деген миллет проект ишлеп башлагъанды. Ол да гитче бизнесни айнытыргъа деп къуралгъанды. Проект алты жыл бардырыллыкъды, аны хайырындан бу сферада уруннганланы санын 25 миллион инсаннга жетдирирге умут барды.

Предпринимательствогъа къырал не жаны бла себеплик этгенини юсюнден айтханда, баш магъананы Россей Федерацияда 2030 жылгъа дери гитче эмда орта предпринимательствону айнытыу Стратегиясына берирге тийишлиди. Бу документде быллай предприятияланы санын иги да кёбейтирге кереклисини, къыралны экономикасын тынгылы айнытыргъа боллугъуну юсюнден айтылады.

Предпринимательство сферада болгъан проблемаланы саны аз тюйюлдю, аланы власть эмда граждан жамауатны институтлары бла бирге тамамларгъа тийишлиди. Законланы игилендириу, гитче эмда орта предпринимательствону финансла бла онгдуруу, аланы айнытыу бла байламлы регион программаланы къыйматлыгъын кючлендириу ишни андан да ары бардырып турургъа керекди. Экономиканы айнытыугъа себеплик этген хар предпринимательге да сый-намыс берирге кереклиси баямды.

Омарланы Мурат хазырлагъанды.