Мыгъэрей зэхьэзэхуэхэм я ещанэ шыгъэжэгъуэр Налшык и ипподромым щызэхэтащ. Щыгъуазэ фыхуэтщIынщ абы кърикIуахэм.
Гуапэ зэрытщыхъуащи, мы гъэм хуэдэу, япэ шыгъэжэгъуищым апхуэдиз цIыху еплъыну зэи къекIуэлIакъым. Бжыгъэхэм кIэлъыплъхэм къызэрыджаIамкIэ, ар цIыху минипщIым щIегъу. ИтIанэ, илъэсищкIэ зэпыуауэ, адыгэшхэри къызэдагъэжащ. Ар къыщыхъуар сыхьэтиплIхэм дежми, иужь дыдэ зэпеуэгъуэу щытми, мы спорт лIэужьыгъуэм дихьэххэр тепыIафIэу пэплъащ, апхуэдизкIэ хуэзэшат мыпхуэдэ Iуэхугъуэми. Ар щыхьэт тохъуэ ди лъахэгъухэм адыгэшым, шыгъажэм хуаIэ лъагъуныгъэр зэрыкуум. Апхуэдэу, къызэдагъэжахэм я ныбжьыр илъэсищ нэхърэ нэхъ мащIэтэкъым, я бжыгъэр 11 хъурт.
ИтIанэ мы зэпеуэм, метр 1600-рэ хъум, Кавказ Ищхъэрэмрэ Кавказ Ипщэмрэ я «Урысей ипподромхэр» АО-м и жэрдэмкIэ, къыщыжащ Сэкрэк Заур и Карабаирыр. Ар фэеплъ хуащIащ Кавказ зауэм хэкIуэда адыгэхэм. Шухэм псоми адыгэ фащэ ящыгъащ. ШыгъэжапIэм и унафэщIым ейр къыщылыдыкIыу хужьт. Мы къэжэгъуэм, и заводым къыбгъэдэкIыу абы игъэува ахъшэ саугъэтыр сом мини 100 хъурт. Ар къэзыхьар Гелиос шырщ. Абы тесар Борсэ Сэлимщ. Саугъэтыр текIуахэм езытар Дунейпсо Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутийщ.
Иджы адрей зэпеуэхэм, зэрызэкIэлъыкIуэм хуэдэу, дакъытеувыIэнщ.
Япэу, илъэситI зи ныбжь шы лъэпкъыфI зэмылIэужьыгъуэхэр метр 1000 зи кIыхьагъ гъуэгуанэм къыщызэдэжахэщ, Ростов и шыгъэжапIэм и саугъэтым щIэбэну ТекIуэныгъэ къэзыхьар Сэкрэк Заур и Баккарат Роуджырщ. Абы и гъэсакIуэщ Бахъуэ Мухьэмэд. Тесар япэ категорие зиIэ шууей Щоджэн Iэдэмщ. Мы зэхьэзэхуэр, ипэм къыщыщIэдзауэ икIэм нэсыху, апхуэдизкIэ зэрыхэгъэзыхьу, гуащIэу екIуэкIати, япэ увыпIэр къэзыхьар адрейхэм зэрефIэкIар бжьизкIэщ. Абы къигъэлъэгъуащ Урысейм къыщагъэхъуа шы лъэпкъхэр етIуанэу къэса ирланд щылъхум зэрефIэкIыр.
КъыкIэлъыкIуэу ирагъэкIуэкIа зэдэжэгъуитIри куэдым мыхьэнэ хэха зратхэм ящыщт. Илъэсищ зи ныбжь хьэрыпышхэмкIэ метр 1600-м къыщызэдэжахэм зэкIэлъхьэужьу, ещанэу текIуэныгъэ къыщызыхьар Талащенкэ Юрэ и шырщ. Абы и гъэсакIуэр Михайлук Василийщ. Къэзыгъэжар мастер-шууей Тихонов Юрэщ.
Саугъэту сом мин 300 щагъэджэгуа зэдэжэм нэхъ лъэпкъыфIхэу ших щызэпеуащ. Ди дэщIакIуэхэр щыгугъами, абы щытекIуакъым «Эльбрус» клубым и Аксессыр. Ар етхуанэу къэсауэ аращ. Бжьыпэр зыубыдар Лайткон американ шырщ. Зейр Новомарьевскэ мэкъумэш фермэрщ.
Метр 1800-м къыщыжахэми, дызэрыщыгугъам хуэдэу, Мамхэгъ Астемыр и Багдарэр щытекIуакъым. Псом нэхърэ нэхъ жэру къыщIэкIар Бабуев Тимур и шырщ. Шууейуэ щытар Щоджэн Iэдэмщ.
Зыми хуигъэфэщакъым зи ныбжь хэкIуэта Акцент къигъэхъуар. Иужь зэманым ехъулIэныгъэшхуэ имыIэжу къекIуэкIыурэ, гъэсакIуэ цIэрыIуэ Алокъуэ Аслъэнджэрийрэ япэ категорие зиIэ шууей Шыкъ Астемыррэ я IэмыщIэ ихуэри, абы хъарзынэу зыкъиIэтыжащ, мы къэжэгъуэми щытекIуащ. Ар умыгъэщIэгъуэну гугъущ, къызэдэжахэм я лъэкIыныгъэр къэплъытэмэ.
КилометритI зи кIыхьагъ гъуэгуанэм къыщызэдэжа, илъэсищ зы ныбжь шипщIым нэхъапэкIэ ехъулIэныгъэшхуэ зиIа яхэттэкъым. Мыхэр мастер-гъэсакIуэ Хьэмыз Руслан и щIыхькIэ къызэдэжащ. Шыгъэжэгъуэ махуэр къызэрекIуэкIам къыщхьэщыкIакъым мыри. Ямыгугъауэ Салмахажиев Назарбэч иш Шунгитыр псоми ящхьэщыжащ. Зыгъэхьэзырар ПщыукI Амирщ. Ар къэзыгъэжа Сыжажэ Руслани и тренерщ.
Дзэм езым и фIэфIыныгъэкIэ къулыкъу щищIэу, Украинэм щекIуэкI зауэм хэкIуадэу «Урысейм и ЛIыхъужь» цIэ лъапIэр зрата Аршинов Николай фэеплъ хуащIа къызэдэжэм нэхъ лъэпкъыфIу къалъытэ шипщIым, нэхъ ныбжь зиIэхэм, метр 2000 зэпачащ. Мыбдежми дэщIакIуэхэм ягугъа, ДыщэкI Хьэжмурат и Ультиматумыракъым текIуэныгъэ къэзыхьар, атIэ франджы шы лъэпкъыгъуэ Биг Брайтщ. Ар зейр мастер-тренер Кантакузин Максутщ, тесар мастер-шууей Иванской Александрщ.
Урысейм къыщагъэхъуа, илъэсищ зи ныбжь шы лъэпкъыгъуэфIхэу пщIы Украинэм щызауэ ди лIыхъужьхэм я щIыхькIэ ягъэува саугъэтым щIэбэнащ. Ахэр къыщызэдэжащ метр 1800-рэ зи кIыхьагъ гъуэгуанэм. Гугъу дехьами, хуэфащэу абы бжьыпэр щызыубыдар Сэкрэк Заур и пцIэгъуэплъ Альфаизщ.
Зи чэзу шыгъэжэгъуэр мэкъуауэгъуэм и 17-м зэхэтынущ.
ШАФИЙ Аслъэн.