ЖАЙДА КЪАЛЛАЙ ЗАКОНЛА ИШЛЕП БАШЛАРЫКЬДЫЛА

Россейни жангы регионларыны праволу болумлары, экономиканы стратегия магъаналы бёлюмлерине тыш къыраллы инвестицияла, дагъыда законлагъа мартда къаллай тюрлениуле кийирилгенлерини юсюнден статьяда окъугъуз.

Жангы рагионла

Донецк эм Луганск халкъ республикаланы бла Запорожье эм Херсон областьланы инсанларына 1 мартдан пенсияла бла тюрлю-тюрлю тёлеуле, медицина болушлукъ, билим бериу жумушла да россейли законланы чеклеринде бериледиле.  Ол санда пенсия къыралда ёлчемге жетдирилгенди, индексация да анга кёре этилликди. Андан сора да сабийле ёсдюрген юйюрлеге тёлеуле этилликдиле, школчулагъа   жылы аш-суу, студентлеге стипендияла берилликдиле.

Акцизле, шартла, аскерчи къабырла

Быйыл 1 мартдан тютюннге акцизле хар минг пачкагъа санагъанда 3536 сомгъа, хар килограмм  ючюн а 8669 сомгъа дери кёбейтилгендиле.  Электрон тютюннге да кийирилгендиле тёлеуле – 1 миллилитр ючюн 20 сом.

Инсанны шартларыны жашырынлыкъларын къоруулау жаны бла законлагъа да кийирилгендиле жангычылыкълагъа. Энди инсанны эркинлиги болмай, аны жеринден тепдирилмеген ырысхысыны юсюнден шартланы башха адамлагъа белгили этиллик тюйюлдю. Аланы жаланда юйдегиси эмда бир-бир къырал органланы ишчилери билирге эркиндиле. Бу мадар  хыйлачылыкъланы азайтыр мурат бла кийирилгенди.

Аскерчиле басдырылгъан къабырла оюлурларына къоркъуу болса, аланы тийрелеринде жол ишлени жаланда жер-жерли власть органланы эркинликлери бла бардырыргъа жарарыкъды.

Башха законнга тийишлиликде, мекям ишлетилгенде неда тынгылы жангыртылгъанда жеринде власть органла аны тыш сыфатына ыразылыкъларын берирге керекдиле. Аны бла бирге бир-бир регионлада архитектура энчиликлени эсге алыргъа керек боллукъду.

 Файдаланы ачыкъ этиу

 Регион эм муниципал депутатла, ала ишчи жерлеринден эркин этилмей, хакъ алмай ишлей эселе, файдаларын  жаланда багъалы затны сатып алсала ачыкъ этерикдиле – аны багъасы депутатны эм юйдегисини юч жылны ичинде хакъларындан озгъан кезиуде. Шартланы тюзлюклери тинтилирге боллукъдула.

Депутат бир тюрлю сылтау болмай представительный органнга 180 кюнню келмей турса, аны къуллугъундан эркин этерге жарагъаныны юсюнден жангычылыкъ да ишлеп башлагъанды  1 мартдан.  

 Электросамокатла

Электросамокат, сегвеи, моноколесо бла  гироскутер, трансопртча, жолда жюрюуню жорукъларына кийирилгендиле. Энди алада 25 километрден терк барыргъа жарарыкъ тюйюлдю. Дагъыда тротуар  бла жюрюрге эркин этилген ток бла ишлеген транспортну ауурлугъу 35 килограммдан озмазгъа тийишлиди.  Алагъа энчи жол белгиле   кийириледиле. Битеу бу жумушла жолда жюрюуню къоркъуусузлугъун жалчытыугъа бурулупдула.

Къырал жумушла, себепликле

Къырал эм муниципал жумушланы тыш къыраллы  мессенджерлени болушлукълары бла толтургъа жарарыкъ тюйюлдю, дагъыда банк эм кредит организациялагъа тёлеу документлени, инсанланы шартларын да алада ашырыугъа чекле салыннгандыла. Мессенджерлени тизмесин Роскомнадзор тохташдырады.

 Гитче эм орталыкъ бизнесге къыралны неда жер-жерли власть органланы иелигинде болгъан ауур жюклю машиналаны, эл мюлк техниканы сатып алгъан кезиуде, алчылыкъ бериледи. Агъын  аллай эркинлик жаланда жеринден тепдирилмеген объектлеге болгъанды.

 Рецепт бла берилген дарманла сынау халда интернетде сатылып башларыкъдыла. Ал кезиуде анга   Москва,  Белгород эмда Москва  областьла къатышырыкъдыла. Сынау 2026 жылда 1 мартха дери бардырыллыкъды. Ол, хайырлылыгъын кёргюзтсе, башха регионлада да кийирилликди. Законла чыгъарыучуланы оюмларына кёре, бу амал саулукълары осал неда кеслери къалгъан инсанланы  жашауларын женгиллетирикди.

 Законлагъа кийирилген тюзетиулеге кёре, энди жаныуарла сатылгъан жерлеге жорукъла тохташдырыллыкъдыла. Аланы РФ-ни Правительствосу хазырларыкъды. Бу жумушла тюкенледе, базарлада жаныуарланы ачытхан кезиулени азайтыугъа бурулупдула: аланы тар орунлада тутуп, ачдан къыйнагъан кезиулени тохтатыр мурат бла.    

 Ауур аманлыкъла  ючюн сюдню оноуу бла жууапха тартылгъан инсанлагъа пассажирлени жюрютюу бла кюреширге, таксиде ишлерге эркин этиллик тюйюлдю. Сёз мурдарлыкъ, билип, адамны саулугъуна ауур заран салыу, адамны жесирге алыу, талауур, артыкълыкъ этиу дегенча жамауат къоркъуусузлукъну бузгъан аманлыкъланы юслеринден барады. Быллай излем Россейни инсанлары бла бирге ЕАЭС-ни къыралларыны келечилерине да салынады.

Тыш къыраллы инвестицияла

РФ-де экономиканы бёлюмлеринде ишлерге сюйген тыш къыраллы компанияла  лицензияны, башха документлени   правительстволу комиссияны  ыразылыгъындан сора алаллыкъдыла.  Аланы лицензияларын сыйырыуну жорукълары да жарашдырыладыла.

Тикаланы Фатима хазырлагъанды.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

29.03.2024 - 09:05

БАХЧАЛАНЫ БУЗДАН КЪОРУУЛАРГЪА – 40 МИЛЛИОН СОМ

Быйыл эл мюлк жерлени буз уруудан къорууларча мадарлагъа Къабарты-Малкъарны бюджетинден 40 миллион сом бёлюнюрюкдю.

29.03.2024 - 09:04

КАРТОФДАН БАЙ ТИРЛИК КЪУУАНДЫРАДЫ

Шимал-Кавказстатны управлениясындан  билдиргенлерича, былтыр Къабарты-Малкъарны  мюлклерини барысында да картофдан  154,6 минг тонна  жыйылгъанды.  Ол былтырдан 1,8 процентге кёпдю.

29.03.2024 - 09:04

ТАНГ КЕСЕК КОНСЕРВА ЧЫГЪАРЫЛАДЫ

Къабарты-Малкъар тахта кёгетледен консервала жарашдырыу бла эки жылны ичинде алчы жерни алады. Ол санда былтыр, 363,8 миллион банка чыгъарылгъанды.

28.03.2024 - 10:01

НИЕТ ХАЗНАБЫЗНЫ АЙНЫТХАНЛА

Халкъыбызны ниет жетишимин кёргюзтген Къулийланы Къайсын атлы Малкъар театрны къуралыуу озгъан ёмюрню 1930-чу жылларында башланнганды. 1935 жылда А.

28.03.2024 - 09:03

ГИТЧЕ ЭМДА ОРТА БИЗНЕСНИ МАГЪАНАСЫ УЛЛУДУ

Къайсы къыралда неда аны ичинде субъектде экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этгенле гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенледиле эмда энчи предпринимательледиле.