1980 гъэхэм Налшык щыпсэухэмрэ республикэм и щыхьэрым и хьэщIэхэмрэ яфIэфIу кIуэуэ щытащ Лениным и проспектым тета «Гренада» кафем. Ар цIэрыIуэ зыщIар хэт и дежкIи (ахъшэ зи куэдми, зи мащIэми, студентхэми) зэIухауэ зэрыщытым и закъуэтэкъым, атIэ щагъэхьэзыр ерыскъыхэм я IэфIагъырт. Абыхэм ящыщт 6-нэ разряд зиIэ пщафIэ КъэлакIуэ Лидэ.
Илъэсхэр кIуэри, абы зэрыпщафIэ хьэкур ихъуэжащ мафIэсгъэункIыфI частым связымкIэ и IэнатIэмкIэ. Абы ар тезыгъэгушхуар а зэманым ирихьэлIэу Лидэ и гъащIэм щигъуэта зэхъуэкIыныгъэхэм и закъуэтэкъым, ар унагъуэ ихьэри сабиищи иIэ хъуакIэт, атIэ «Гренада»-м и унафэщIхэри яхъуэжат.
КъэлакIуэр лэжьапIэщIэ куэдрэ лъыхъуэн хуей хъуакъым - IэнатIэм езыр къигъуэтауэ жыпIэ хъунущ, жыжьи кIуэн хуей хъуакъым - уи Iэр пшиймэ улъэIэсынут. КъэлакIуэхэ мафIэс частым къыбгъэдэсти (ПЧ-14-р 2013 гъэм и гъатхэпэм нэсыху абдежым щыIащ), Лидэ щIэх-щIэхыурэ абы щIыхьэрт, и щхьэгъусэм шэджагъуашхэ хуихьырт, мафIэсым пэщIэтхэм я лэжьыгъэм кIэлъыплъырт.
1996 гъэм мафIэс частым цIыхубз-диспетчерхэр къищтэу щIидзащ, КъэлакIуэри абыхэм яхэхуащ - илъэс куэд хъуауэ IэнатIэм и унафэщI Щоджэн Хьэтызэ къыхуигъэлъагъуэри, ар ПЧ-14-м уващ.
МафIэсым пэщIэт IэнатIэм зэрыщылажьэ илъэс 27-м къриубыдэу Лидэ мафIэсхэр ягъэункIыфIыным, гъуэгу-транспорт, нэгъуэщI къэхъукъащIэхэр гъэкIуэдыжыным ехьэлIауэ гупыр дапщэрэ дигъэкIами къыпхуэбжынкъым.
- Апхуэдэ дакъикъэхэм абы зытыбоухуапэ, - къыддогуашэ КъэлакIуэр. - Къэрэгъул гупым къапэщыт къалэнхэр зэфIахыу къагъэзэжыху, тыншу убэуэфыркъым. УопIейтей а щIалэхэм щхьэкIи, мафIэсым хиубыдахэм ятеухуауи. Дыхуейщ апхуэдэ гузэвэгъуэ хэхуа цIыхухэм мылъку хэщIыныгъэшхуи ямыгъуэтыну, я гъащIэмрэ узыншагъэмрэ зэран яхуэмыхъуну, мафIэсым пэщIэт ди лэжьакIуэхэр узыншэу, я къалэныр зэрызэфIахар зыхащIэу нэхъ псынщIэу частым къагъэзэжыну.
КъэлакIуэ Лидэ и псалъэхэм ятепщIыхьмэ, диспетчер лэжьыгъэр куэдым къазэрыщыхъум хуэдэу тыншкъым: шэнт щабэм ису телефонымкIэ хъыбархэр къыIах. Ар апхуэдэ дыдэкъым, абы езым и гугъуехьхэри иIэжщ.
- КъызгуроIуэ мафIэсыр зылъэIэса цIыхухэр. Ауэ, лей зытехьахэм мафIэсым и хъумакIуэхэм я деж мыпсэлъэфауэ, мафIэсгъэункIыфIхэр гувауэ, машинэхэм псы имыту нэсауэ щыжаIэм деж cхуэхьыркъым. Апхуэдэ щыIэнкIэ Iэмал иIэкъым! Нэхъыбэм къэхъуращи, мафIэс къызэрыхъуам теухуа хъыбарыр ар зи къалэн IуэхущIапIэм псынщIэу егъэщIэным и пIэкIэ, езыхэм мафIэр ягъэункIыфIыну зрапщыт. Ар зэрахузэфIэмыкIыр, мафIэм зэрыпэмылъэщыр зыхащIа иужьщ мафIэсгъэункIыфIхэр къраджэным щыхуэкIуэр. АпщIондэху мафIэм и къарур нэхъ лъэщ мэхъури, къыпэщIэхуэ псори зэтресхьэ. МафIэсгъэункIыфIхэм зы меданым лыгъэр ягъэункIыфIыфынукъым, ауэ абы кърикIуэнухэр куэдкIэ нэхъ мащIэ ящIыфынущ, къэхъуам теухуа хъыбарыр и чэзум къегъэлакIуэ IэнатIэм ебгъащIэмэ. Ди деж машинэхэр, мафIэсым пэщIэт дэтхэнэ IэнатIэми хуэдэу, сыт щыгъуи щытщ мафIэр зыгъэункIыфI пкъыгъуэхэмрэ материалхэмкIэ зэгъэпэщауэ.
Къыхэдгъэщынщи, и лэжьыгъэр КъэлакIуэм дежкIэ гъащIэм и Iыхьэ хъуащ. НэгъуэщIуи хъунут, мафIэс частыр метркIэ уи унэм пэIэщIэу арамэ? Ар и щхьэусыгъуэ къыщIэкIынщ Лиди и щхьэгъусэ Мартини (илъэс 15-кIэ щылэжьащ, иджыпсту пенсэ кIуауэ зегъэпсэху) я гъащIэр абы щIыпащIар. Я къуэ нэхъыжь Мухьэмэд и адэм и лъагъуэм ирикIуащ икIи 2011 гъэ лъандэрэ а частым и шофёрщ.
Бынищым нэмыщI Лидэ иIэщ абыхэм къатепщIыкIыжа хъыджэбз цIыкIуитIрэ щIалэ цIыкIуиплIрэ. Зэман щиIэм деж унагъуэ хадэм йолэжьыхь: мамкъут егъэкI, джэдкъаз егъэхъу.
Къыхэдгъэщынщи, Хъудин ипхъу Лидэ гъатхэпэм и 10-р къыщалъхуа махуэщ. Илъэс бжыгъэ дахэ ирикъу ди лэжьэгъум и махуэшхуэмкIэ дохъуэхъу узыншэу, насыпыфIэу, и щIэблэм иригушхуэу, гуфIэгъуэрэ беягъэрэ и куэду гъащIэ кIыхь къикIуну.
СЭБАН Арсен.
