Уллу Ата журт Озгъан урушну жигити Батырбийланы Жарашны жашы Омар 1915 жылда Кёнделенде туугъанды. Сабийлей ёксюз къалады. Жангы власть аллайлагъа иги къарай эди. Элде он классны бошагъандан сора аны Пятигорскеге устаз курслагъа жибередиле. Андан къайтхандан сора Хабазда эл советни секретары болуп бираз ишлейди. Артда комсомолну Элбрус райкомуну бёлюмюне тамата этип кёчюредиле.

Кеси да алыкъа жаш болгъанлыкъгъа, жаш тёлюню къыралны тюз жолунда барыргьа юйретеди. Андан алгъа уа дайым кесини билимин ёсдюргенди. Ишин, окъууун бардыргьандан сора да, аскер усталыкъгъа да эс бургъанлай тургъанды. Аны ат оюнларына къарагъанла сейир этгендиле, уллу зауукълукъ алгъандыла.

Къараторну жюрюшюн тохтатмай, сол, онг къолу бла да жерге бегитилип тургъан чыбыкъланы бирча кесгенди. Кесин да урушну аллында жыллада ОСАВИАХИМНИ район бёлюмюне тамата этедиле. Ол жыл Октябрь революцияны байрам кюнюне Москвагъа баргъан делегацияны санында Батырбийланы Омар да болады. Къызыл майданда парадны кезиуюнде Мавзолейни аллында нёгери Улакъланы Доммай бла ат оюнларын кёргюзтгендиле.

Уруш башланнганда уа Омар биринчилени санында военкоматха келип, къазауатха иерлерин тилегенди. Жашны Владикавказгъа аскер училищеге жибередиле. 1942 жылда январьда взводну командири, кичи лейтенант Батырбий улу 331 -чи жаяу аскер полкну санында биринчи сермешге киреди. Атакагъа баргъанда тенглерини аллындады.

Сермешден сора полкну команди­ри Омарны аллына барып, маузер бла саугъалайды. Нёгерлери уа анга тау къуш деп атайдыла.

Фашистле къызыл аскерчиле болгъан окоплагьа топ-окъ къуядыла. Немисли пулемётчула асыры тохтаусуз атхандан, бизникилеге баш кётюрюрге окъуна къоймайдыла. Полкну командири Омарны кесине чакъырып, душман пулемётчуланы жокъ эт деп буюрады.

Ол беш солдатны да алып буйрукъну толтурургъа кетеди. Пулемёт­чула тургъан жерден иги да кенгирек кетип, бирде сюркеле, бирде уа къысха-къысха чаба да жерге жата, немис окоплагъа иги жууукълашып, гранатала атып, пулемётчуланы къырадыла. Аны хайырындан бизникиле, чабыуууллукъ этип, кеслеринден хазна кёп адам къоранч этмей, бир элни къолгъа аладыла. 

Ол жигитлиги ючюн анга тамата лейтенант чын бериледи. Кесин да ротаны командири этедиле. Дагъыда Къызыл Жулдузну ордени да бери­леди.

Сталинград шахар ючюн сермешде Омар кесине бойсуннган аскерчиле бла трактор заводну къоруулагъанды. Аны ючюн а бек къаты кюреш баргъанды. Бирле аны къолгъа этерге кюрешгендиле, башхалары уа  къорууларгъа. Эки жаны да кёп кере бетден-бетге тюбеп, къол сермешге да киргендиле.

Бир кере немислиле онглуракъ бо­луп башлайдыла. Ол заманда Омар, ёрге туруп, нёгерлерин чакъырып, гитлерчиле таба чабады. Алайынлай, аллында топ атылып, аны темир сыныкълары жашны этине терен киредиле. Ауузуна уа окъ да тиеди. Ол алайда жыгъылады. Бу жол немислиле бизникилени артха ыхтырадыла. Жашны уа ёлген сунуп къоядыла. Бираздан а бизни солдатла, жангыдан чабыуул­лукъ этип, трактор заводну тийресин фашистледен эркин этедиле. Ротаны жигит командирин нёгерлери излеп, табып, госпитальгъа ашырадыла.

Жашау кёллю Омар, Москва тийресинде саулугъуна бакъдыргъандан сора, урушха жиберигиз деп, кёп тилеген эди. Алай аны юйюне ашырадыла. Болсада ол тынчайыргъа сюймей эди. Элбрус районну къоруулау комитетини председатели Селяланы Шамшюдюннге келип: «Мени жерим Ата журт ючюн дерт жетдиргенлени араларындады»,-дейди. «Сени саулугъунг осалды. Кесинги сакъларгъа керексе»,-дейди Шамшюдюн.

Къыркъ экинчи жыл кюз артында таудан къойчу Сарбашланы Магомет къуугъун этип жетеди:  «Немислиле келедиле»,-деп.  Омар автоматын да алып, гитлерчиле келе тургъан жанына Ажокъа ауушха чабады. Алайда нартюх бахчада сагъаяды, бираздан а душманла да жетедиле. Ол алда келе тургъан офицерни агъызады, немислиле, автоматладан атдыра, аз-аздан элге киредиле.

Батырбий улу энди кесини юйюню къатында уруш этеди. Алайда да юч солдатны ёлтюреди. Сора,  къатынын эки сабийин да алып, Суу Къошулгъан жерге къачады. Къышда уа аланы элге жибереди.   Кеси уа, Жанатайланы Алий бла элге тюшюп, немислилени телефон чыбыкъларын кесип тургъанды.

 Омарны  жангыз эгечи Шамшият, къарындашына азыкъ элте тургъанлай, бир сатхыч аны ызындан барып, тургъан жерин билип, немислилеге айтады. Экинчи кюн ала ол тийрени къуршоулайдыла. Кёнделенчи жаш тургъан дорбунну аллына келип: «Сауутунгу къоюп  чыкъ»,-деп къычырадыла. Алай Омар ала таба автоматдан атдырады. Ол заманда Шамшиятны келтирип: «Чыкъмасанг, эгечинги ёлтюрлюкбюз»,-деп тиширыуну юсюне автоматланы буруп тохтайдыла.

Эгечи: «Чыкъма»,-деп да кюрешген эди. Болсада Омар чыгъады.  Аны кесин да Кёнделеннге келтиредиле. Жигитни  тюйгендиле, къыйнагъандыла. Артда Нальчикге элтедиле. Анда да  кёп тюйгендиле. Алай аны ауузундан бир ынычхагъан таууш эшитмегендиле. Ахырында Нальчик сууну жагъасында илишаннга салгъандыла.

Халкъгьа кёнчгюнчюлюк сынаргъа тюшгенде, Ата журту ючюн жан берген батырны юйюрюн да аямадыла. Аны юй бийчеси Атмырзаланы Зайнаф, жашы Борис, къызы Лиза Къыргьызстаннга тюшдюле. Чуйский районда Дон Арыкъ элде тургъандыла. Аналары 1953 жылда ёлгенди. Жууукълары сабийлени алыргъа дегенде, ала барыргъа унамагъандыла. Кеслери жашап тургъандыла.

Азиядан къайтхандан сора, Лиза педучилищени бошап, алгъа Быллымда, артда уа Жанхотияда устаз болуп тургъанды. Бюгюнлюкде пенсиячыды.

Омарны жашы Борис 1962 жылда эл мюлк техникумну бошагъанды. «Эльбрус» совхозда гаражны таматасы, ызы бла баш инженер болгъанды. Къауум жылдан мюлкню таматасы эди. Анда сегиз жыл ишлегенди. Андан сора Прохладна районда «Гвардей­ский» совхозну директору.

Лиза да, Борис да къайда къаллай бир ишлеген эселе да, жигит аталарыны атын иги бла айтдыргьандыла. Жаш тёлюню ариу къылыкъгъа юйретгендиле. Адамлагъа да къолларындан келгенича болушхандыла. Аланы аталары Батырбий улу Омар халкъыбызны жигитлеринден бири эди, аны аты ёмюрледе да унутуллукъ тюйюлдю.

Османланы Хыйса.