Мэзкуу къалэм дэт, Леонов Алексей и цIэр зезыхьэ Технологие университетым иджыблагъэ Королёв къалэм щригъэкIуэкIащ инженер къэхутэныгъэ лэжьыгъэхэмрэ пэхуэщIэхэмрэ (проектхэмрэ) я 42-нэ Урысейпсо ныбжьыщIэ зэхьэзэхуэр.

Совет къэралыгъуэм и ЛIыхъужь, кхъухьлъатэзехуэ-космонавт Серебров Александр и фэеплъу къызэрагъэпэща «УафэщI-2022» зи фIэщыгъэ зэпеуэм хэтащ Урысейм и щIыналъэ 24-м икIа къэхутакIуэ ныбжьыщIэхэмрэ абыхэм я щIэныгъэ унафэщIхэмрэ. Апхуэдэу зэхьэзэхуэм хэтащ Къэзахъстаным къикIа инженерхэмрэ щIэныгъэлIхэмрэ. Зэпеуэм и Бжыгъуэ ЗэфIэхьым нэсар лэжьыгъэ 75-рэщ. Ахэр теухуат уэгум ирагъэхьэ кхъухьлъатэм хэт пкъыгъуэр зэрырагъэфIакIуэ щIыкIэм, къэкIуэну лъэхъэнэхэм уафэщIым зэрыщызекIуэну техникэм, ди зэманым уафэщIым ит кхъухьлъатэхэм япкърылъ техникэм и щыщIэныгъэхэмрэ ныкъусаныгъэхэмрэ, роботехникэм, электроникэ зэмылIэужьыгъуэхэм.

ЩIэныгъэ зэпеуэм щытекIуахэми къыщыхэжаныкIахэми яхэтщ Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщ ныбжьыщIэхэр. Апхуэдэу зэпеуэм щытекIуащ Налшык къалэм дэт, сабий зэчиифIэхэр щеджэ «ДыгъафIэ къалэм» и гъэсэн Чэрты Атмир. «КъэкIуэну лъэхъэнэхэм уафэщIым зэрыщызекIуэну техникэ лIэужьыгъуэхэр» къудамэм япэ увыпIэ къыщызыхьа адыгэ щIалэщIэм и къэхутэныгъэр теухуат уафэщI станцхэм кърагъэкI модулхэм я IэмалхэмкIэ Юпитерым къыдекIэрэхъуэкI, Европэ зи цIэ щIыгъусэм телъ мылылъэхым къыдриутхей псы къэкъуалъэхэр къызэрахутэ щIыкIэм. Лэжьыгъэр зытеухуар сыт хуэдизу къызыфIэгъэщIыгъуейуэ щымытми, щIэныгъэ дунейм и гъуэгухэр щIалэм къызэрихутэфыр, и гулъытэр зэрыжаныр, и зэхэщIыкIыр зэрыкуур, а унэтIыныгъэмкIэ щыIэ къэхутэныгъэхэм я зы дазэ зэхуищIу зэрыщытыр къэпщытакIуэхэм зэакъылэгъуу къыхагъэщащ. Зи зэфIэкIыр лъагэ адыгэ щIалэм апхуэдэ щытхъу къызэрыхуагъэфэщам ущымыгуфIыкIынкIэ Iэмал иIэкъым.

Зэпеуэм зи лэжьыгъэкIэ къыхэжаныкIахэм ящыщщ «ДыгъафIэ къалэм» щеджэ Сыжажэ Валерэрэ Овчаренкэ Максимрэ. Сыжажэм и лэжьыгъэр Мазэм и щхьэфэм телъ щIыгулъымкIэ абы и теплъэр зэрагъэпс щIыкIэм теухуащ, Овчаренкэ Максим и къэхутэныгъэр мафIэс къыщыхъу щIыпIэхэм цIыху зыдэмыс, IэкIэ зэрагъакIуэ мафIэсгъэункIыфIым и жыпхъэр къэпщытакIуэхэм я пащхьэ ирилъхьащ. Апхуэдэу нэхъыфIхэм халъытащ Налшык къалэм дэт, Энеев Тимур и цIэр зезыхьэ курыт еджапIэ №27-м УафэщI хуэIухуэщIэхэмкIэ и лъэщапIэм и гъэсэн Гъажэ Идар и пэхуэщIэри. Абы и лэжьыгъэр теухуат Iуэхугъуэ зэмылIэужьыгъуэхэм ехьэлIауэ къызэрагъэпэщ гъэлъэгъуэныгъэхэр зытеухуамрэ зэхьэлIамрэ къыбгурызыгъаIуэ роботым и макъыр зэрызэтрагъэпсыхьым, ар зэрызэтраухуэм.

КъэпщытакIуэхэм зи цIэ къитIуа щIалэхэм я къэхутэныгъэхэм мыхьэнэшхуэ яIэу, щIэныгъэ и лъэныкъуэкIэ щIэщыгъуэу, технологием и зыужьыныгъэм щыщ зы лъэбакъуэу къалъытащ.

Абы къищынэмыщIауэ, «Роскосмос» къулыкъущIапIэм и IэщIагъэлIхэм зытеухуарэ хэлъ щIэныгъэ къарукIэ гъэщIэгъуэн куэд къалъыкъуэкIынкIэ зэрыхъунур къалъытэри, иджыри лэжьыгъитху къыхагъэкIащ. Абыхэм яхэхуащ Налшык къалэм дэт, Хужьокъуэ Владимир и цIэр зезыхьэ гимназие №29-м щеджэ Дэцырхъуей Иналрэ курыт еджапIэ №33-м щIэс Болий Даниялрэ. ЩIалитIми Краснодар щIыналъэм «Роскосмос»-м къыщызэригъэпэщ уафэщI еджэныгъэхэм зэрыхэтынумкIэ щыхьэт тхылъхэр иратащ.

Зэпеуэм хэту мастер-классхэр ирагъэкIуэкIащ, зэIущIэхэр къызэрагъэпэщащ, уафэщI хуэIухуэщIэхэм епха гъэлъэгъуэныгъэ хьэлэмэт ягъэлъэгъуащ. Апхуэдэу къэхутакIуэ ныбжьыщIэхэм Iэмал яIащ кхъухьлъатэзехуэ-космонавт Лазуткин Александр еуэршэрылIэну, яфIэгъэщIэгъуэн псомкIи еупщIу псалъэмакъ гуапэ драгъэкIуэкIыну. НыбжьыщIэхэм гукъинэж ящыхъуащ Уафэгум ихьэ кхъухьлъатэр зегъэкIуэнымкIэ Центрым зэрыщызаплъыхьари.

ШУРДЫМ Динэ.