Псыхуаби, Нартсани, Гумкъали, Шэт къали, сытми адыгэ къуажэу щытахэм къыдэтIысхьахэр «Мурат къокIуэ» жаIамэ, зэрыгъащтэу хьэргъэшыргъэ зэрыгъэхъут, бжэ-щхьэгъубжэхэр ягъэбыдэрт, «цырхъ» зэхахмэ, жэщкIэ къащтэу къигъэнат.

Ар и щхьэусыгъуэу урысыпщым (куейм и унафэщIым) ХьэтIохъущокъуэ Едыдж и IупэфIэгъути, тыгъэхэр хъушэу къыхуихьри, хьэхрэ-щIыхэу къыхуэкIуащ.

«ХьэщIэр Тхьэм и лIыкIуэщ, сыт уи къэкIуэкIэ?» - жиIэу щеупщIым, къызытекIухьар щхьэтечу хуиIуэтащ.

«Дызэныбжьэгъущ икIи дызэгъунэгъущ, абрэдж Муратыр къызэт! СынолъэIу!».

ХьэщIэр къызэрелъэIур бысымым хуищIэ хабзэти, псалъэ иритащ, ириугъуэбыду иритыну е иукIыну. Едыджыр Муратым хузэгуэпт, пщыгъэ къызэрыримыхым щхьэкIэ. Иджы щхьэусыгъуэ иIэт и натIэ иригъэкIыну.

ЛIитI игъэIущри, иутIыпщащ. «Мурат и лъагъуэкIэ» еджэу быдапIэ-мэзышхуэ гуэрым кIэлъыплъу щIадзащ. Пшапэ зэхэуэгъуэм лIищыр зэIууащ. Я Iуэху зытетымкIэ къыщеупщIым, Едыджым игъэлIыщIауэ, лIыщIапщIэ къаримытыжауэ, я бын-унагъуэхэм яшхын ямыIэжу, къуажэм къыдихуауэ хуэтхьэусыхахэщ.  

«Хъуакъым ар, бетэмал! Ауэ, Iэмал зимыIэ щыIэкъым, ажалым фIэкIа. Мыдэ Гумкъалэ дэсщ зы беижь, хьэрэмыгъэ защIэкIэ мылъкушхуэ иугъуеяуи, зыгуэр къыпытхынщ».

Дзыхь къахуищIыну арат зыхуейхэри, лIитIым «дыарэзыщ» жаIэри, гуфIэ защIащ.

ХъунщIэр къайхъулIауэ къыщагъэзэжым, зэгъуэкI хъуахэти, Iуащхьэу къуацэ-чыцэкIэ зэщIэкIэжам и щыгум щепсыхахэщ.

«Быдэ и анэ гъыркъым. Фэ мо хъуржынхэм ярылъыр щыуэ вгуэш. Сэ сыIукIынщи, пхъэр къыткIэлъыкIуэ хъумэ сызыщIэдэIукIынщ, сишми щэлъахъэ ислъхьэнщи сыкъыIухьэжынщ.

ЛIитIми, «мэзрэ мазэхэрэ уи щэху щумыIуатэ!» жыхуаIэр ящыгъупщэжауэ, я псалъэмакъыр Муратым зэхех, хуэмурэ къыздэкIуэжым. Зым «дыгъэукI», адрейм «хьэуэ, домыгъэукI» жаIэ. Япэм: «ДыукIмэ, и Iыхьэри къытхуонэ, Едыджми мылъкушхуэ къыдитынущи, игъащIэкIэ дрикъунущ». Мыдрейм: «Хьэуэ, Мурат хуэдэлI яукIыркъым, ди хьэтыри къилъэгъуащ!» - жаIэ.

Мурат зэхихар игукIэ игъэщIагъуэу, псчэуIу зищIурэ къыIухьэжащ. Зэхимыха хуэдэу ядэуэршэрурэ, «дыгъэукI» жызыIар къигъэтэджри, игъащIэкIэ къэмытэджыжыну иригъэтIысэхыжащ.

«ДумыгъэукI» жызыIам и гъусам и Iыхьэри къритри, къиутIыпщыжащ. «Уи япэкIэ мывэ хъурей бгъажэмэ, ухуозэж..!». АфIэкIа апхуэдэ Iуэху зэи хэмыхьэжыну псалъэ иригъэтри, иутIыпщыжащ.

БАБЫГУ Сосрыкъуэ. Къулъкъужын къуажэ.