ЗЫХУЗЭФIЭМЫКIХЭМ КЪЭРАЛЫР ЗЭРАДЭIЭПЫКЪУ IЭМАЛ

КъБР-м и Парламентым ЛэжьыгъэмкIэ, со­циальнэ политикэмрэ узыншагъэр хъумэнымкIэ и комитетым и зэIущIэм иджыблагъэ щытепсэ­лъыхьащ социальнэ контрактыр и лъабжьэу, къэралым цIыхухэм зэрызащIигъакъуэм зэрызрагъэужьыну Iэмалхэм.

ЗэIущIэм хэтащ КъБР-м и Парламентым и УнафэщIым и къуэдзэ Къардэн Мурат, КъБР-м и ­Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я лIыкIуэу КъБР-м и Парламентымрэ суд IуэхущIапIэхэмрэ щыIэ ДыщэкI Мадинэ, КъБР-м лэжьыгъэмрэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ и министр Асанов Алим, депутатхэр, IуэхущIапIэ зэхуэмыдэхэм я лIыкIуэхэр, ­КъБР-м и Парламентым и ЩIалэгъуалэ палатэм хэтхэр. 
Псалъэ щратым, КъБР-м и Парламентым Лэ­жьыгъэмкIэ, социальнэ политикэмрэ узыншагъэр ­хъумэнымкIэ и комитетым и унафэщI Къэжэр Хъусен жиIащ социальнэ контрактыр зэрыIэмалыфIыр унагъуэ хуэмыщIахэм, зи закъуэу псэухэм ядэIэпыкъунымкIэ, апхуэдэхэм я псэукIэр егъэ­фIэкIуэнымкIэ.
- Социальнэ IуэхущIапIэхэмрэ унагъуэ хуэмыщIахэм щыщхэмрэ зэращIылIэ зэгурыIуэныгъэхэм я бжыгъэм зэрыхэхъуэм къегъэлъагъуэ а къэрал дэIэпыкъуныгъэм фIы къызэрыпэкIуэр. Нобэ абы и лъэныкъуэкIэ дызыхунэсахэми щыIэ гугъуехьхэми сыхуейт купщIафIэу дытепсэлъыхьыну, - жиIащ Къэжэрым. 
Асанов Алим зэрыжиIамкIэ, зи гугъу ящI зэгурыIуэныгъэхэм япкъ иткIэ, цIыхум дэIэпыкъуныгъэ игъуэтынущ уней IуэхущIапIэ гуэр къызэIуихынымкIэ, лэжьапIэ увынымкIэ, езым и жыг хадэм е Iэщ гъэхъуным зригъэужьынымкIэ.
Мы Iэмалыр ди республикэм къагъэсэбэпын щыщIадзащ 2014 гъэм. Абы щыгъуэм унагъуэ 20-м зыщIагъэкъуащ. 2019 гъэ пщIондэ апхуэдэ зэгу­рыIуэныгъэу 160-рэ ятхащ икIи абыхэм псоми зэхэту сом мелуани 8-м нэблагъэ республикэм тригъэкIуэдащ.
- Мы Iуэхум и къызэгъэпэщыкIэм щIэ халъхьэу, къэралми мылъку къахудыщIигъу щыхъум, цIыхухэм иращIылIэ зэгурыIуэныгъэхэм я бжыгъэм 2020 гъэм зэуэ хэхъуащ, - жиIащ министрым. - 2021 гъэм мы дэIэпыкъуныгъэр къаIэрыхьащ цIыху 2343-м. ЛэжьапIэ къахуэгъуэтыным, хьэ­рычэт мыин къызэрагъэпэщыным, зэлэжь Iуэхур ирагъэфIэкIуэным, нэгъуэщIхэми ятеухуауэ зэгурыIуэныгъэ 426-рэ ятхащ.
Асановым къыхигъэщащ къэралым зыхуигъэувыж къалэныр цIыхухэм ахъшэкIэ ядэIэпыкъуным зэримызакъуэр, атIэ унагъуэ хуэмыщIахэм ящыщ­хэр тхьэмыщкIагъэм къыхэшынымкIэ щIэгъэкъуэн яхуэхъуным иужь зэритыр. Зи гугъу тщIы уна­гъуэхэм хиубыдэр цIыхур ирипсэун папщIэ я нэхъ мащIэу зыхуейм хуэдиз хэхъуэ зимыIэхэрщ. 
Мы Iуэхур къызэзыгъэпэщхэм социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ IэнатIэхэм къадэкIуэу, нэгъуэщI ­къулыкъущIапIэхэри къыхашащ. Абыхэм ящыщщ цIыхухэр IэнатIэкIэ къызэзыгъэпэщ центрхэмрэ хьэрычэт Iуэху мыинымрэ курытымрэ зегъэу­жьынымкIэ зэгухьэныгъэхэмрэ. Къапщтэмэ, ЦIыху­хэр IэнатIэкIэ къызэзыгъэпэщ центрхэм лэжьапIэншэу зыщезыгъэтхахэм ящыщу соци­альнэ контракт ­хуейхэр абдеж щрагъаджэ.
Къэбэрдей-Балъкъэрыр нэхъыбэу мэкъумэшым зэрыпылъыр къалъытэри, 2021 гъэм федеральнэ мылъку хухахащ унэм деж зы Iуэху гуэрым щелэжьхэм иридэIэпыкъуну. Абы щхьэкIэ цIыхум иригъэтхын хуейщ и щхьэ Iуэхум телэжьэжу зэрыщытыр.
Министрым зэрыжиIамкIэ, зэгурыIуэныгъэхэр гуэшащ, псалъэм папщIэ, абы и процент 20-м мынэхъ мащIэ лъысын хуейщ цIыхухэм лэжьыгъэ къахуэгъуэтыным теухуауэ зэрызыщIагъакъуэм, проценти 10-р ират хьэрычэт Iуэху къызэIуахынымкIэ ядэIэпыкъуным, я унэ-пщIантIэ къыщызэрагъэпэщыж лэжьыгъэм зрагъэу­жьыным е щытыкIэ гугъум къыхэкIыным процент 25-рэ нэхърэ нэхъыбэ мыхъуу щытыпхъэщ.
Апхуэдэ дэIэпыкъуныгъэхэм хуэныкъуэхэр зэкIуэлIэн хуейр щыпсэу щIыпIэм социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ щыIэ IуэхущIапIэрщ.
2021 гъэм къыщыщIэдзауэ ЦIыхухэм защIэгъэкъуэнымкIэ зыуэ щыт къэрал системэм зэращIылIэ зэгурыIуэныгъэ псори иратхэ.
Къэралыр цIыхум зэрыдэIэпыкъу Iэмалыр нэхъыфI ящIын папщIэ, 2022 гъэм бадзэуэгъуэм и 1-м къыщыщIэдзауэ хагъэхъуащ хьэрычэт Iуэхум елэжьыну хуейхэмрэ я щхьэкIэ яIэ Iуэхум зезыгъэужьыну закъыхуэзыгъазэхэмрэ зэрызыщIагъакъуэ ахъшэм.
2022 гъэм и жэпуэгъуэм ирихьэлIэу апхуэдэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэр къаIэрыхьащ цIыху мини 2,5-м щIигъум. Социальнэ контракту 526-рэ иращIылIащ: лэжьыгъэ къахуэгъуэтыным теухуауэ - 192-рэ, хьэрычэт Iуэху къызэрагъэпэщынымкIэ ­защIэгъэкъуэным ехьэлIауэ - 137-рэ, я щхьэ Iуэхум зрагъэужьыным - 96-рэ, нэгъуэщI щытыкIэ ­гугъухэм къыхэкIыным хуэгъэзауэ - 100. Псоми зэхэту сом мелуан 63-м щIигъу текIуэдащ. 
ЗэIущIэм къыщыпсэлъащ КъБР-м ЛэжьыгъэмкIэ, цIыхухэр IэнатIэкIэ къызэгъэпэщынымрэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ и IуэхущIапIэм и къудамэу Бахъсэн, Прохладнэ, Шэрэдж районхэм щыIэхэм я унафэщIхэу ПщыхьэщIэ Олег, Иокерс Наталье, Батчаев Алим сымэ. 
ИрагъэкIуэкIа лэжьыгъэхэр къапщытэжа нэужь, зэIущIэм хэтахэм къыхагъэщащ зи гугъу ящIа дэIэпыкъуныгъэр зрат унагъуэхэр къызэрыхахым ткIийуэ зэрыкIэлъыплъыпхъэмрэ апхуэдэ Iэмал зэрыщыIэм цIыхухэр нэхъыфIу щыгъэгъуэзэн зэрыхуеймрэ.

КъБР-м и Парламентым и пресс-IуэхущIапIэ.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

19.04.2024 - 09:01

ДИ ЩIЫНАЛЪЭМ И ЩIЫПIЭ ДАХЭХЭР

Тамбукъан гуэл шыугъэм илъэс 700 тхыдэ къызэринэкIащ. Абы ит псыр ижыркъым, мыл ткIужхэмрэ уэшххэмкIэ ирикъуу аращ. Абыхэм къадэкIуэу ябрууауэ щыта жапIэхэмкIэ абы хохъуэ минеральнэ псы.

19.04.2024 - 09:01

ХЬЭЩIЭЩХЭМРЭ ХЬЭЩIЭХЭМРЭ

2024 гъэм и япэ мазищым къызэрагъэлъагъуамкIэ, хьэщIэщым къыщыувыIэну махуэу зыщрагъэтхамрэ абы щыщIэтIысхьа махуэмрэ я зэхуакум дэлъ пIалъэм и кIыхьагъымкIэ Къэбэрдей-Балъкъэрым къэралым и щIыналъ

18.04.2024 - 12:25

ЖЫДЖЭРУ ЗЫЗЫУЖЬ IЭНАТIЭ

2024 гъэм и япэ мазищым къриубыдэу Къэбэрдей-Балъкъэрым зыщызыплъыхьыну къэкIуа туристхэм я бжыгъэр мин 398-рэ хъуащ икIи ар процент 24,8-кIэ нэхъыбэщ къапщытэж лъэхъэнэм ирихьэлIэу нэгъабэ щыIа бж

18.04.2024 - 10:01

УРЫСЕЙМРЭ ИСЛЪАМ ДУНЕЙМРЭ

УФ-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ Хуснуллин Марат иджыблагъэ иригъэкIуэкIащ «Урысеймрэ ислъам дунеймрэ: KazanForum» дунейпсо экономикэ зэхуэсым и къызэгъэпэщакIуэ комитетым и зэIущIэр.

18.04.2024 - 09:03

КЪАПЭЛЪЭЩЫН КЪАХЭКIАКЪЫМ

Урысейм иджырей пятиборьемкIэ пашэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIа зэхьэзэхуэ иджыблагъэ Киров къалэм щекIуэкIащ.