«Жангы проектлени жашауда бардырыу бла бирге, алгъыннгы иги тёрелени да унутмазгъа керекди»

Билдиргенибизча, республиканы жер-жерлеринде уруннган устазланы август кенгешлери быйыл бир кесек башхаракъ къуралып озгъанды. Ол онбешинчи августда башланып, жыйырма ючюнчюсюне дери болгъанды. Аны кезиуюнде башха-башха халда жыйырма майдан жарашдырылгъанды эмда жети трек ишлерин бардыргъандыла.

Форумну къууанчлы халда жабылыууна уа КъМР-ни Башчысы Казбек Коков, КъМР-ни Парламентини таматасы Татьяна Егорова, КъМР-ни Правительствосуну Председатели Мусукланы Алий, РФ-ни Къырал Думасыны депутаты Геккиланы Заур, КъМР-де баш федерал инспектор Тимур Макоев, «Къабарты-Малкъар референт ара» ФГБУ-ну директору Хаути Сохроков, жарыкъландырыу эмда илму министрни къуллугъун толтургъан Анзор Езаов, окъутууну ветеранлары, районлада билим бериу управленияланы, садиклени, школланы келечилери, башхала да къатышхандыла.

Жыйылгъанланы август кенгешле, жангы окъуу жыл, республиканы бирси байрамлары бла да алгъышлай, Анзор Клишбиевич педагогланы форумуна сегиз жюз чакълы адам келгенин, ол устазны даражасын кётюрюуге, билим бериуню игилендириуге жораланнганын да айтханды. Ызы бла РФ-ни жарыкъландырыу министри Сергей Кравцов видеобайламлыкъла амал бла сёлеширигин билдирип, ол республиканы билим бериу системасыны айныууна, аны кемчиликлерине эмда жетишимлерине къайгъыргъанлай тургъанына ыспас этгенди.

Сергей Сергеевич а быллай тюбешиуле алгъадан этилген ишни эсеплерин кёрюрге эмда эндиги борчланы неге бегирек эс буруп белгилерге кереклисине болушханларын чертгенди. «Билим бериу» федерал проектни чеклеринде Россей окъутууну игилендириу жаны бла дунияны эм кючлю он къыралыны тизмесине тюшерге кюрешгенин да эсгертгенди. Ол алай болур ючюн а сабийлеге школда окъугъан кертиси бла да сейир болургъа кереклисин, устазны даражасына да башхача эс бурургъа тийишлисин ангылатханды.

Владимир Путинни оноуу бла 2023 жыл «Педагогну бла насийхатчыны жылы» деген белги бла бардырыллыгъын эсгерте, устазла ол заманны ичинде къаллай иш бардырылыргъа, не тюрлениуле болургъа керекди дей эселе да, ол оюмларын Жарыкъландырыу министерствогъа жиберирлерин излегенин да айтханды.

Министр дагъыда жангы окъуу жылдан, башхача айтханда уа, биринчи сентябрьден педагогла жазыула бла кюрешип тургъан къагъытла азайтыллыкъларын, ала бардыргъан иш бла байламлы документледен «жумушланы толтуруу» деген сёз тутушну да кетериллигин черте, ол затла барысы да устазны даражасын бийик этерге себеплик боллукъларын ангылатханды. Дагъыда бу жаны бла къыралда 1500-ден аслам педагог классла къуралгъанларын, алагъа жюрюгенле устаз ким болгъанын бютюн терен билаллыкъларын белгилегенди.

Ёсюп келген тёлюню хунерин айнытыуну юсюнден айта, «Точка роста» арала дагъыда беш минг чакълы бирге кёбейгенлерин, келир жылда да анчасы къураллыгъын билдиргенди. Биринчи сентябрьден жангыртылгъан ФГОС-ла кийирилгенлерин, ала бла педагоглагъа ишлерге тынч болур ючюн а «Окъутуу программаланы конструктору» къуралгъанын айтханды.

Андан сора да, бешинчи сентябрьден «Разговор о важном» деген жангы проект жашауда бардырылып тебиреригин, аны бла байламлы ыйыкъдан бир кере – баш кюнледе – дерсле боллукъларын ангылатханды. Дагъыда «Жарыкъландырыу министерствону школу» деген проект сынау халда биринчи сентябрьден ишлеп башларыгъын билдире, бу жангычылыкъла жаш тёлюню патриот ниетледе юйретиуге эмда окъутуугъа бурулгъанларын да. Ызы бла республиканы устазларына жангы жетишимле, айныу эмда саулукъ-эсенлик тежегенди.

Казбек Валерьевич да, Сергей Кравцовгъа ыспас эте, сёзюню аллында Валерий Мухамедович, регионну бирси башчылары да хар заманда бу тёрени – август кенгешни – магъаналылыгъын белгилегенлей келгенлерин эсгертгенди. Сегиз кюнню ичинде устазла уллу ишни бардыргъанларын, бюгюнлюкде республиканы айныуунда аслам зат педагогланы жетишимлерини, аланы къыйынларыны эсеплери бла байламлы болгъанын белгилегенди.

Школлагъа тынгылы ремонт этиуню юсюнден айта, энди ол элледеги 50 мектепге этилирге белгиленнгенин, капитал ремонт бардырыргъа жарамазлыкъ жерледе уа жангы объектле ишлеуню оноуу боллугъун билдиргенди.

Устазны даражасы бюгюнлюкде биринчи жерде тургъанын черте, педагог алгъан иш хакъ да ол затны толусунлай ачыкъларгъа тийишлисине ийнаннганын билдиргенди. Бу жаны бла СКФО-да эм ахшыланы тизмесинде болур ючюн иш тамамланырыгъын, жылны ахырына дери отуз мингден аз айлыкъ алгъан устаз болмазча этиллигин айтып, педагогланы ыразы этгенди.

Энди эки жылны ичинде школчуланы битеуроссей олимпиадаларында алчылагъа эмда аланы юйретгенлеге регионну премиясы берилип келеди. Энди уа «Жылны устазы», «Жылны юйретиучюсю», «Жылны мастери» деген конкурслада айырмалы болгъанлагъа да аллай саугъала къураллыкъдыла. Сора мектеплени рейтинглери бардырылса, ол да окъутууну-юйретиуню да тийишли даражагъа чыгъарлыгъына ышаннганын билдиргенди республиканы оноучусу.

Андан сора да, РФ-де билим бериу жаны бла не тынгылы проектле бар эселе да, аланы жашауда бардыра, алай а ахшы, алгъадан тохташдырылгъан тёрелени да унутмай ишлерге чакъыргъанды. Жаш адамла эл школлада ишлерге сюер ючюн алагъа тутхучлулукъ этиуню кереклисин сагъына, юй-журт салыргъа жер юлюш берилсе да тюз боллугъун айтханды. Жыйылгъанланы битеу да келе тургъан байрамла бла алгъышлай, биригип ишлесек, не муратыбызгъа да жетмей къаллыкъ тюйюлбюз, дегенди.

Анзор Езаов а бюгюннгю билим бериуню айнытыр ючюн юч затха – инфраструктураны айнытыугъа, устазланы профессионал хазырлыкъларына, окъутууну игилендириуге эс бурургъа тийишлисин чертгенди. «Демография» миллет проектни жашауда бардырылгъаныны хайыры бла сабийлеге школгъа дери билим бериу жюз процентге тамамланнганды.

Алай бла быйыл ишленнген юч мекям бу окъуу жылдан хайырланылып тебирерикдиле. Андан сора да, Солдатская станицада 140 жери болгъан садикни къурулушу бошала турады.

Республикада шёндюгюлю жангы школланы ишлеу да къыстау барады. 2022-2024 жыллада 18 мектепни сюерге белгиленнгенди. Быйыл Куба элде, Нарткъалада, Прохладный шахарда школла ишленип бошаллыкъдыла. Дагъыда Нальчикде, Бахсан шахар округда, Красносельское элде, Прохладный шахар округда, Майскийде, Сармаковода, Псынабода мектеплени къурулушлары башланнгандыла.

«Билим бериу» миллет проектни чеклеринде жаш тёлюню хунерин айнытыу жаны бла быйыл «Кванториумла» Нальчикни онбиринчи номерли школунда, 2023 жылда уа Прохладный шахар округну ючюнчю номерли лицейини мурдорунда ачыллыкъдыла. Дагъыда 2024 жылда аллай араны Нальчикни жыйырма жетинчи мектебинде къураргъа белгиленнгенди.

Эндиге дери «Точка роста» арала 69 жерде ачылгъандыла. Быйыл биринчи сентябрьге алагъа дагъыда 37-си къошуллукъду. 2024 жылгъа арала регионну хар эл школунда эмда гитче шахарында да боллукъдула.

Инклюзиялы билим бериуню юсюнден айтхан заманда уа, коррекциялы школ-интернатланы ырысхы-техника жаны бла мурдорлары игилендириледиле. Алай бла Доброшкола» арала Прохладный шахарда, Приближная станицада бла Заюковода ачылгъандыла. Биринчи сентябрьде дагъыда Нальчикни биринчи номерли интернат-школунда ишлеп башларыкъды аллай ара.

Бюгюннгю мектепге профессионал хазырлыкълары терен болгъан устазла кереклисин черте, Анзор Езаов Владимир Путинни «Педагогну эмда насийхатчыны» жылын белгилеу жаны бла оноуун ахшы шартха санагъанды. Республикада усталыкъ жаны бла ёсюуню тынгылы системасы къуралгъанын да ангылатханды. Устазла тюрлю-тюрлю эришиулеге къатыша, жетишимли болгъанларын билдиргенди.

Сёз ючюн, «Учитель здоровья России» Битеуроссей конкурсда Кёнделенни биринчи номерли школунда малкъар тилден бла адабиятдан окъутхан Газаланы Аслижан хорлагъанды. Быйыл биринчи кере бардырыллыкъ «Ана тилни эмда адабиятны эм ахшы устазы» Битеуроссей конкурсну финалына уа Нальчикни экинчи номерли лицейини малкъар тилден бла адабиятдан устазы Терекъулланы Зухура бла Бахсан шахар округну тёртюнчю мектебинде къабарты тилден бла литературадан дерсле берген Залина Кауфова къатышырыкъдыла.

Ол дагъыда жангы стандартланы юслеринден эсгертгенди. Китапла жетишгенлерин, устазлагъа керекли методика жаны бла материаллагъа да эс бурулгъанлай турлугъун ангылатханды. «Мени школум» ФГИС а бизни мектеплерибизде 2033 жылны январындан жашауда бардырыллыгъын айтханды.

Андан сора да, кенгешде Прохладный шахар округну администрациясыны башчысы Вячеслав Архангельский, Терс-Къолну школуну директору Залийханланы Лейля, «Россейде жылны юйретиучюсю» Битеуроссей конкурсну регион урумунда хорлагъан Карина Шомахова да сёлешгендиле. Ала да школгъа дери билим бериуню, тынгылы ремонтну, сабийлени бир сменде окъутууну, окъуучуланы жылы аш бла жалчытыуну юслеринден да айтхандыла.

Ахырында кенгешни резолюциясы къабыл кёрюлгенди. Ол кюн дагъыда республиканы окъуу учрежденияларыны жетишимлерин, жангычылыкъларын ачыкълагъан уллу кёрмюч да къуралгъанды.

 

 

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

24.04.2024 - 09:27

«Шёндюгю амалла окъутууну игилендирирге ахшы себепликдиле»

Байсыланы Мадина Терк районда жангыз таулу элни – Жангы Малкъарны – битеулю билим берген школунда информатикадан устазды.

24.04.2024 - 09:26

Малланы бютюн кёп жаяр умутлуду

Жангы Малкъарда 400-ге жууукъ месхетинли тюрклюле да жашайдыла.

24.04.2024 - 09:25

Саулукъ сакълауда тюрлениуле эсленирчадыла

Россейни Саулукъ сакълау министерствосу бардыргъан коллегияда 2023 жылны ичинде ишлерини эсеплерин чыгъаргъанды. Аны юсюнден КъМР-ни Башчысы Казбек Коков кесини телеграм-каналында жазгъанды. 

24.04.2024 - 09:24

«Жумушларыбыз кёпдюле, аланы барысын да тындырыргъа кюреширикбиз»

Жангы Малкъар таулула кёчгюнчюлюкден къайтхандан сора 1958 жылда къуралгъанды. Эл Урожайненский районну жеринде Терк сууну онг жагъасында орналгъанды.

23.04.2024 - 21:06

РАЙОННУ АТЫН ИГИ БЛА АЙТДЫРАДЫЛА

Къошакъ билим бериуде ишлеген устазланы араларында бардырылгъан эм магъаналы эришиу «Жюрегими сабийлеге береме» деген ат бла Россей Федерацияда быйыл 20-чы кере бардырылады.