Жьым щытхъуи, щIэр къащтэ

1999 гъэм дыгъэгъазэм и 17-м ООН-м ЩIалэгъуалэ IуэхухэмкIэ министрхэм я дунейпсо конференцу Лиссабон щригъэкIуэкIам къыщащта унафэкIэ 1998 гъэ лъандэрэ ЩIалэ­гъуалэм я дунейпсо махуэр ягъэлъапIэ.

 

«Жьым щытхъуи, щIэр къащтэ», - жеIэ адыгэм. А Iущыгъэм и мыхьэнэр гъащIэр ­зэман-зэманкIэ зэрызэхэлъырщ, дэтхэнэ лъэпкъми щIыналъэми я пщэдейрей махуэр щIалэгъуалэм зэрепхарщ. Нобэ дэнэкIи щагъэлъапIэ ЩIалэгъуалэм я дунейпсо махуэм ирихьэлIэу, КъБР-ми и щхьэр лъагэу къы­щIиIэтын щIэблэ къызэрыщIэхъуэм дрогушхуэ.

«Ди къэралым IэмалыщIэ куэд щолажьэ щIалэгъуалэм я зыужьыныгъэр нэхъ щIэгъэхуэбжьауэ екIуэкIын папщIэ, - жиIауэ щытащ КъБР-м и УнафэщI КIуэкIуэ Казбек мэ­къуауэгъуэм ягъэлъапIэ ЩIалэгъуалэм я урысейпсо махуэм. - Ауэ зэманым псынщIэу зэрызихъуэжым, зэхъуэкIыныгъэхэр зэрыкуэдым дыбэлэрыгъ зэрымыхъунур, махуэ къэс къэув къалэныщIэхэм хуэжану дыхущытын зэры­хуейр ди пащхьэ кърегъэувэ».

Ди республикэм щIалэгъуалэм я Iуэхур гулъытэншэу къызэрыщамыгъанэм и щыхьэтщ иджыблагъэ ЩIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ министерствэщIэ къызэрызэрагъэпэщар. Ар зи пщэ далъхьа Лу Азэмэт и Iэщхьэлъащхьэр дэхьеяуэ Iуэхум зэрыбгъэдыхьэм и нэщэнэщ и нэIэ щIэту лэжьэнухэр егупсысауэ къызэрыхихыр. «ФIыуэ улэжьэн папщIэ, гуп зэкъуэту ущытын хуейщ, - жеIэ министрым. - Дэ гъусэ зыхуэтщIынухэр, шэч хэмылъу, лэжьэну хуейхэрщ, лэжьэкIэ зыщIэхэрщ».

ЩIалэгъуалэм я дунейпсо махуэр ди щхьэусыгъуэу нобэ дохъуэхъу щIэныгъэрэ IэщIагъэрэ зрагъэгъуэтыну еджапIэхэм щIэ­тIысхьа дыгъуасэрей школакIуэхэм. КIуэ пэтми нэхъыбэ мэхъу хамэ къэралхэм, Урысейм и ­къалэшхуэхэм къиIэпхъукIыжу щалъхуа республикэм хуэлэжьэныр къыхэзыхыжхэри. Зэманым къыкIэрымыхуу зиужьын папщIэ, Къэбэрдей-Балъкъэрыр зыхуэныкъуэ инженерхэр, дохутырхэр, щIэныгъэлIхэр, IT-лэжьа­кIуэхэр къахэкIауэ, пщэдей IэнатIэм пэрыувэну абыхэм дащогугъ.

Дигъэнэщхъей пэтми, я цIэ къидмыIуэныр тлъэкIыркъым мы махуэхэм дзэ къулыкъу яхьу Украинэм щызауэхэм. Лей къызытехьэ цIыхухэм зыщIагъэкъуэныр къалэн нэхъы­щхьэу игъащIэми къызыдекIуэкI кавказ щIалэгъуалэр а IэнатIэми щыпэрытщ. «Зауэр щIалэ Iуэхущ» псалъафэ гущIыхьэр сэбэп яхуэхъуркъым зи адэхэр щIалэу зыфIэкIуэда сабийхэм. Ахэри щIыналъэр щIэгушхуэ лIыхъужьхэщ. ­Захуагъэм къыщхьэщыжыныр гъащIэ къалэну зыхуэзыгъэувыж апхуэдэ щIалэхэр къызэ­рытщIэтаджэм нэхъыжьыфIи зэрыдиIэр къегъэлъагъуэ.

Дунейпсо щIалэгъуалэ щыжытIэм деж, дэ абыхэм яхыдогъэубыдэ хамэ къэралхэм щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм къащIэхъуа щIэб­лэри. «Сэ сыадыгэщ!» жызыIэ дэтхэнэ зыри пщэдей лъэпкъыр лъэпкъыу къызэтезыгъэнэну ди щIалэгъуалэм яхыдобжэ. Мамырыгъэрэ зэкъуэтыныгъэрэ щымыщIэн щIэблэкIэ Тхьэр зыхуэупсэну щIыналъэ дищI!

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

19.03.2024 - 09:17

КУШЫКРЭ МЭТРЭ Я ЖЭУАП

Адыгэ IуэрыIуатэр зэхуэхьэсыжыным ерыщу яужь ита, Урысейм и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм хэта, Къэрэшей-Шэрджэсым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ цIэ лъапIэр зыфIаща Шэрджэс Алий адыгэм и щэнхабз

19.03.2024 - 09:16

КЪУАЖЭ УЭРАМХЭР ЗЫХУЕЙ ХУАГЪАЗЭ

 Къэбэрдей-Балъкъэрым Транспортымрэ гъуэгу хозяйствэмкIэ и министерствэм и пресс-IуэхущIапIэм къызэритамкIэ, Тэрч щIыналъэм щыщ Дей, Акъбащ Ипщэ, Терекскэ жылэхэр зэпызыщIэ автомобиль гъуэгур мы ма

19.03.2024 - 09:16

ДЭТХЭНЭМИ ХЭПЛЪЭНУЩ

Къэбэрдей-Балъкъэрым и прокурор Хабаров Николайрэ Налшык гарнизоным и дзэ прокурор Васильцов Александррэ дзэ Iуэху хэхам хэтхэр дэIыгъынымкIэ «Хэкум и ХъумакIуэхэр» къэрал фондым и къудамэм и Iуэху

18.03.2024 - 14:28

ДЫЩЭ МЕДАЛУ ПЛIЫ

Мейкъуапэ къалэм и «Уэщтын» спорт комплексым иджыблагъэ щекIуэкIащ Олимп джэгухэм дзюдомкIэ я чемпион Галстян Арсен и саугъэтхэр къэхьыным хуэунэтIа урысейпсо зэхьэзэхуэ.

18.03.2024 - 14:27

ШХАПIЭХЭМ Я ХЭХЪУЭР

2024 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым и шхапIэхэм псоми зэхэту фейдэуэ кърагъэщIам и куэдагъымкIэ къэралым и щIыналъэ нэхъыфIипщIым яхыхьащ.