Жьым щытхъуи, щIэр къащтэ

1999 гъэм дыгъэгъазэм и 17-м ООН-м ЩIалэгъуалэ IуэхухэмкIэ министрхэм я дунейпсо конференцу Лиссабон щригъэкIуэкIам къыщащта унафэкIэ 1998 гъэ лъандэрэ ЩIалэ­гъуалэм я дунейпсо махуэр ягъэлъапIэ.

 

«Жьым щытхъуи, щIэр къащтэ», - жеIэ адыгэм. А Iущыгъэм и мыхьэнэр гъащIэр ­зэман-зэманкIэ зэрызэхэлъырщ, дэтхэнэ лъэпкъми щIыналъэми я пщэдейрей махуэр щIалэгъуалэм зэрепхарщ. Нобэ дэнэкIи щагъэлъапIэ ЩIалэгъуалэм я дунейпсо махуэм ирихьэлIэу, КъБР-ми и щхьэр лъагэу къы­щIиIэтын щIэблэ къызэрыщIэхъуэм дрогушхуэ.

«Ди къэралым IэмалыщIэ куэд щолажьэ щIалэгъуалэм я зыужьыныгъэр нэхъ щIэгъэхуэбжьауэ екIуэкIын папщIэ, - жиIауэ щытащ КъБР-м и УнафэщI КIуэкIуэ Казбек мэ­къуауэгъуэм ягъэлъапIэ ЩIалэгъуалэм я урысейпсо махуэм. - Ауэ зэманым псынщIэу зэрызихъуэжым, зэхъуэкIыныгъэхэр зэрыкуэдым дыбэлэрыгъ зэрымыхъунур, махуэ къэс къэув къалэныщIэхэм хуэжану дыхущытын зэры­хуейр ди пащхьэ кърегъэувэ».

Ди республикэм щIалэгъуалэм я Iуэхур гулъытэншэу къызэрыщамыгъанэм и щыхьэтщ иджыблагъэ ЩIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ министерствэщIэ къызэрызэрагъэпэщар. Ар зи пщэ далъхьа Лу Азэмэт и Iэщхьэлъащхьэр дэхьеяуэ Iуэхум зэрыбгъэдыхьэм и нэщэнэщ и нэIэ щIэту лэжьэнухэр егупсысауэ къызэрыхихыр. «ФIыуэ улэжьэн папщIэ, гуп зэкъуэту ущытын хуейщ, - жеIэ министрым. - Дэ гъусэ зыхуэтщIынухэр, шэч хэмылъу, лэжьэну хуейхэрщ, лэжьэкIэ зыщIэхэрщ».

ЩIалэгъуалэм я дунейпсо махуэр ди щхьэусыгъуэу нобэ дохъуэхъу щIэныгъэрэ IэщIагъэрэ зрагъэгъуэтыну еджапIэхэм щIэ­тIысхьа дыгъуасэрей школакIуэхэм. КIуэ пэтми нэхъыбэ мэхъу хамэ къэралхэм, Урысейм и ­къалэшхуэхэм къиIэпхъукIыжу щалъхуа республикэм хуэлэжьэныр къыхэзыхыжхэри. Зэманым къыкIэрымыхуу зиужьын папщIэ, Къэбэрдей-Балъкъэрыр зыхуэныкъуэ инженерхэр, дохутырхэр, щIэныгъэлIхэр, IT-лэжьа­кIуэхэр къахэкIауэ, пщэдей IэнатIэм пэрыувэну абыхэм дащогугъ.

Дигъэнэщхъей пэтми, я цIэ къидмыIуэныр тлъэкIыркъым мы махуэхэм дзэ къулыкъу яхьу Украинэм щызауэхэм. Лей къызытехьэ цIыхухэм зыщIагъэкъуэныр къалэн нэхъы­щхьэу игъащIэми къызыдекIуэкI кавказ щIалэгъуалэр а IэнатIэми щыпэрытщ. «Зауэр щIалэ Iуэхущ» псалъафэ гущIыхьэр сэбэп яхуэхъуркъым зи адэхэр щIалэу зыфIэкIуэда сабийхэм. Ахэри щIыналъэр щIэгушхуэ лIыхъужьхэщ. ­Захуагъэм къыщхьэщыжыныр гъащIэ къалэну зыхуэзыгъэувыж апхуэдэ щIалэхэр къызэ­рытщIэтаджэм нэхъыжьыфIи зэрыдиIэр къегъэлъагъуэ.

Дунейпсо щIалэгъуалэ щыжытIэм деж, дэ абыхэм яхыдогъэубыдэ хамэ къэралхэм щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм къащIэхъуа щIэб­лэри. «Сэ сыадыгэщ!» жызыIэ дэтхэнэ зыри пщэдей лъэпкъыр лъэпкъыу къызэтезыгъэнэну ди щIалэгъуалэм яхыдобжэ. Мамырыгъэрэ зэкъуэтыныгъэрэ щымыщIэн щIэблэкIэ Тхьэр зыхуэупсэну щIыналъэ дищI!

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

26.03.2023 - 12:35

ТХАБ – ТХЬЭБЭ - ТХЫБЭ

А цIэр зэрехьэ Геленджик («Хъулъыжъый», зэпкърыпхмэ: «хъулъэ» - хъупIэ, «жъый» - цIыкIу) къалэм къуэкIыпIэ лъэныкъуэмкIэ къыщхьэщыт лъагапIэм.

26.03.2023 - 09:25

КЪАРУ ЩАБЭ ЗЫХЭЛЪ СУРЭТХЭР

Жэбалы Заирэ зи лэжьыгъэхэм псэм зыдащI сурэтыщI ныбжьыщIэщ. Абы щIэщыгъуэ къыхелъагъукIыф дунейм. И сурэтхэр къыхех щIыуэпсым, къаIэпех къуалэбзухэм, къахегъуатэ къэкIыгъэхэм.

26.03.2023 - 09:25

КЪАРУУШХУЭ ТЕКIУАДЭМИ

Шэрэдж псыхъуэм лъэныкъуитIымкIи декIуэкI автомобиль зекIуапIэхэр, Урвань (Аруан) – Уштулу федеральнэ мыхьэнэ зиIэмрэ  Старэ Шэрэдж – Жэмтхьэлэ – Сукан-Суу гъуэгумрэ, зэпызыщIэ Iыхьэу ГЭС-хэм я щхь

25.03.2023 - 10:05

ШКОЛАКIУЭХЭМ ПАПЩIЭ БЖЭ ЗЭIУХА

«Урысей гвардием и махуэхэр» акцэм хыхьэу Ведомствэм щIэмыт Бахъсэн къудамэм и лэжьакIуэхэм Бжэ зэIухам и махуэ драгъэкIуэкIащ ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ школым и кадет классым щеджэхэм. 

25.03.2023 - 09:25

ЦIЫХУ ГЪАЩIЭР КЪЕГЪЭЛЫНЫР ЛЪАПIЭНЫГЪЭЩ

Урысей МВД-м Iуащхьэмахуэ районым щиIэ къудамэм и лэжьакIуэхэм даIыгъащ «Лъы тыи, цIыхур къегъэл» Iуэхур.