Тюнене КъМР-ни Башчысы Казбек Коков федерал, республикалы эм муниципал асламлы информация органланы келечилери бла кезиулю пресс-конференция бардыргъанды. Бу жолгъу тюбешиу ючюнчю кере къуралгъанын айтырчады. Ачыкъ халда баргъан ушакъны кезиуюнде республиканы оноучусу экономика, социал сфера, туризм, инвестицияла, Бир къырал экзамен, медицина бла байламлы эм башха сфераладан соруулагъа жууапла бергенди. 
Тюбешиуню аллында уа ол журналистлеге пандемия эм шёндю бардырылгъан энчи аскер  операцияны кезиуюнде борчларын бет жарыкълы толтургъанлары, медиклеге этген себепликлери, операцияны юсюнден хапар билдиргенлей тургъанлары ючюн ыразылыгъын айтханды. «Мындан ары да халкъгъа жангылыкъланы терк эм тюз  белгили этерсиз деп ышанама»,-дегенди ол.

Инвестицияла
Сорууланы асламы инвестицияла бла байламлы болгъандыла. Биринчиден а, Санкт-Петербургда экономика форумда этилген келишимлени юсюнден айтылгъанды. Казбек Валерьевич форум кенг болгъанын, ары кёп тыш къыралланы келечилери жыйылгъанларын белгилегенди. КъМР-ге магъаналы жумушланы арасында уа Огъары Бахсанда ГЭС-ни ишлетиуню проектин санагъанды. Ол жаны бла келишим этилгенди. Ол а гитче ГЭС-лени айнытыуну программасыны чеклеринде бардырылады.
Андан сора да, «Остров» компания бла чабакъчылыкъны айнытыу жаны бла онгла сюзюлгендиле. Сбербанк бла «Тройка» картаны сингдириу жаны бла сёлешиуле да болгъандыла. Ол а пассажир транспортда жюрюуню учуз этерге онг берликди,  бу картагъа тюрлю-тюрлю льготаланы ётдюрюрге да жарарыкъды.  
КъМР-ни инвестиция болумуну  юсюнден соруугъа жууаплай, Казбек Валерьевич аны  игиге санагъанды.  Алай ол тышында предпринимательле бла  бирге кесибизни  бизнесменлени  тири болургъа, проектлеге къатышыргъа чакъыргъанды.  
Тырныауузда тау-байыкъландырыучу предприятияны къурулушуну  юсюнден айта, бюгюнлюкде анда инфраструктура жумушла тамамланнганларын, сентябрьде уа проектни аслам бёлюмлери толтурулуп башларыкъларын билдиргенди. 
Сёз «Авангард» фабриканы Къашхатауда бла Бахсанда бёлюмлерин ачыуну, женгил промышленностьну айнытыуну юсюнден да баргъанды. КъМР-ни оноучусу билдиргенича, Къашхатауда тигиучю предприятиягъа мекям ишлетирге керекди. Бахсанда уа ол хазыр мекямда орналыпды. Черек эм Бахсан районланы оноучулары бла фабриканы бёлюмлерин къурау жаны бла сёлешиуле бардырылгъандыла. 
- Фабриканы кесинде къумач согъарча онгла да бардыла. Хазыр продукцияны сатхан рыногу да кенгди.  Экономиканы бу бёлюмю бизге жангы тюйюлдю, ол тёрелиди. Бек магъаналысы уа бу фабриканы айнытыу бизге индустрия парк къураргъа онг берликди. Анда уа гитче эм орталыкъ бизнес  производствода керек болгъан затла чыгъарыллыкъдыла, - дегенди ол.
Казбек Валерьевич билдиргенича, шёндю тюрлю-тюрлю сылтаула бла тохтап тургъан, неда банкрот халгъа жетген заводланы  жангыртыргъа мурат барды. Сёзге, «КабБалкГипс» заводну акцияларыны иелери бла тюбешиуле болгъандыла. Нальчикде макаронла жарашдыргъан предприятияда сынау халда продукция чыгъарылып башлагъанды. 
- КъМР-де орта эсеп бла жылгъа 85-90 минг тонна ун сатылады, аны тышындан келтирмей, кесибизде будай тартхан производствону жангыртыу магъаналыды,-дегенди республиканы Башчысы эмда спирт заводлада башха продукция чыгъарыуну къурау жаны бла башламчылыкъла болгъанларын да чертгенди. 

Туризм
Къыралны кесинде туризмге аслам эс бурулгъаны  бла байламлы бу жаны бла соруула да кёп болгъандыла. Казбек Коквов айтханыча, къонакъ юйле, тийишли инфраструктура Чегетде да ишленирикдиле. Битеу жумушла районда жашагъанланы сейирлери эсге алынып тамамланыллыкъдыла. Анда бек аздан 200-300 адам солурча къонакъ юйле ишлетиу жаны бла онгла сюзюледиле. 
Черек, Зольск районланы рекреация тийрелерин айнытыр   муратла да бардыла. «Жылы- Сууда бек аздан минг адам солуяллыкъды. Аны бла къалай хайырланмай къалыргъа жарайды?»,-дегенди ол.
 Бюгюнлюкде КъМР-де орта эсеп бла миллион адам солуйду. Алай республиканы оноучусу айтханыча, ала бир кюннге келип, табийгъатха къарап, кетип къаладыла. Ол а азды. Туристле бир ыйыкъ эм андан да кёп турурча этерге керекди. Энчи эсни уа «Нальчик» куротну жангыртыугъа бургъанды. Шахарны санаторийлеринде уа  бир жолгъа 10 минг адам сыйыныргъа боллукъду. 
Казбек Коков, туризмни айнытыуда гитче эм орталыкъ бизнесни магъанасы уллу болгъанын чертип, предпринимательлени тири болургъа, башламчылыкъла этерге да чакъыргъанды.
Таза суу
Зольск эм Бахсан  суу ызланы болумларыны юслеринден да соргъандыла. Бахсанда келишим жууукъ кюнледе къабыл кёрюллюкдю. Санкцияла кийирилгенлери бла байламлы бир-бир затлагъа багъала тюрленнгендиле, къурулуш ишле да кечирек аны хатасындан башланадыла. Болсада бу жумушлагъа ахча бёлюннгенди. 
Зольскда уа къурулуш ишлени жартысы битдирилгенди. Къалгъанын а республиканы кесини къарыуу бла тамамлау жаны бла тинтиуле бардырыладыла. 

Эл мюлк
Эл мюлкню онгларыны юсюнден соруугъа жууаплай, Казбек Коков аслам эсни мелиорациягъа эмда хар гектардан алыннган тирликни кёбейтиуге бурургъа кереклисин чертгенди. «Терк жетген  бахчачылыкъны, жерчиликни айнытыргъа керекди. Республикада жангы культураланы сингдириу иш да бардырылады, сёз ючюн, голубиканы»,-дегенди ол.
Малчылыкъны юсюнден айтханда уа, жер аз болгъанын эсге алып, ийнекледен эсе тууар малланы жайыу файдалы болгъанын чертгенди.   
Жолла 
Казбек Коков жолланы болумларына хар заманда да баш магъана берилгенин айтханды. Бюгюнлюкде Къулийланы Къайсын, Шогенцуков, Ленин атлы проспектле жангыртыладыла, Къабарты орам тапландырылады, чыракъла салынадыла. 2023-2024 жыллада уа Шогенов эм Головко атлы орамланы жангыртыргъа мурат барды. Дагъыда магистральлагъа къошулгъан гитче орамланы болумларына да эс буруллукъду. 
Уллу проектледен бири уа Кешоков орамны жангыртыуду. Вольный Аулдан шахаргъа  кирген жерде развязка къураргъа, алай бла уа жолну кенгертирге муратла бардыла. 
Идаров эм Къабарты орамлада темир жолланы кетериуню юсюнден соруугъа жууаплай, ол асыры багъа болгъанын белгилегенди.  Жаланда темир жол вокзалны Александровка жанына кёчюрюрге жарарыкъ эди.   Болсада бу соруу сюзюлгенлей, тинтилгенлей турадыла, дегенди Казбек Валерьевич. 

Иесиз итле
Нальчикни орамларында хауле итле кёпден-кёп бола баргъанларыны, бу соруу кёп кере сюзюлюп, алай болум тюрленмегенини юсюнден да айтылгъанды. Казбек Коков бу кемчиликни жаланда приют ишлеп тамамларгъа  онг болгъанын чертгенди. Аны къурулушуна ахча бёлюннгенди, анда уа итле турурча, алагъа керекли операцияла бардырылырча мадарла къураллыкъдыла. 
Солуу 
Журналистле Казбек  Коков къуруда иш юсюнде болгъанын, ыйыкъны ичинде жыйылыула, тюбешиуле бардыргъандан сора да, шабат эм ыйых кюнледе районлагъа инспекцияла бла баргъанын айтып, солугъан а къачан этесиз, къарыу къайдан аласыз, деп соргъандыла.
- Ата юйюме барсам, районлада адамла бла ушакъла этсем, республиканы сейир табийгъатын кёрсем солуйма. Тыш къыраллагъа сейирим  жокъду. Бизни таулагъа ала жетмейдиле. Къарыуну уа сюймекликде алама – туугъан журтума, халкъыма, сабийлериме,-дегенди ол.   
Тюбешиуде соруула энтта кёп болгъандыла. Ол  санда «Нальчик» аэропортну жангыртыуну, рейсле къошууну, Бир къырал экзаменни кезиуюнде школчулагъа асыры къаты басыулукъ  этилгенини, ёксюзлени жашау журтла бла жалчытыуну, оюлургъа къоркъуулу юйледе жашагъанланы кёчюрюуню, медицинаны айнытыуну юслеринден эм башхала. 

Тикаланы Фатима.