|
КIуэкIуэ Казбек иригъэкIуэкIащ Стратегие зыужьыныгъэмрэ лъэпкъ проектхэмкIэ советым и зэIущIэ
3 августа, 2020 - 06:52
КIуэкIуэ Казбек дыгъуасэ иригъэкIуэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм деж Стратегие зыужьыныгъэмрэ лъэпкъ проектхэмкIэ щыIэ советым и зэIущIэр.
Абы щызэхалъхьэжащ 2020 гъэм и япэ илъэс ныкъуэм лъэпкъ проектхэр гъэзэщIэным хуэунэтIауэ зэфIагъэкIахэм, COVID-19-м зэрызиубгъум пэщIэтыным хуэгъэза лэжьыгъэм кърикIуахэм, апхуэдэуи макроэкономикэ, социальнэ политикэм и унэтIыныгъэ нэхъыщхьэхэу зэман гъунэгъуми 2030 гъэм нэсыхуи ятещIыхьауэ зрагъэхъулIэн хуейхэр яубзыхуащ.
ЗэIущIэм къыщыхагъэщащ коронавирус узыфэ зэрыцIалэм зэрызиубгъуам, абы пэщIэтыным хуэунэтIауэ мардэ ткIийхэр ягъэувын хуей зэрыхъуам Къэбэрдей-Балъкъэрым и экономикэмрэ социальнэ IэнатIэмрэ гъэунэхуныгъэхэм зэрырагъэувар. Апхуэдэу щытми, яхузэфIэкIащ IэнатIэхэр хэпщIыкIыу емыгъэхуэхыныр. Къапщтэмэ, мэкъумэш, ухуэныгъэ IэнатIэхэм я лэжьыгъэр къызэтрагъэувыIакъым, лъэпкъ проектхэр гъэзэщIэным пащащ. Абы къыдэкIуэуи сату щIыным, цIыхухэм пщIэкIэ Iуэхутхьэбзэ яхуэщIэным, турист IэнатIэхэм хэщIыныгъэ ямыгъуэту къахузэтегъэнакъым. Пандемием гугъуехьхэр къишащ цIыхухэр IэнатIэкIэ къызэгъэпэщын и лъэныкъуэкIи.
Коронавирус узыфэ зэрыцIалэм земыгъэубгъун папщIэ ягъэува мардэхэр, къыхигъэщащ КъБР-м и Iэтащхьэм, зэран яхуэхъуащ къэралым хыхьэ щIыналъэ псоми я лэжьыгъэ зэтеухуэкIэм, языныкъуэхэм деж абыхэм наIуэ къащIащ щыIэ гугъуехьхэр, нэгъуэщI щIыналъэхэм гу щылърагъэтэжащ заужьынымкIэ яIэ Iэмалхэм, я мылъкур нэхъ зэгъэзэхуауэ къагъэсэбэпын зэрыхуейм иригъэгупсысащ, ягъэува мурадхэм къалэнхэмрэ хагъэплъэжащ.
Абыхэм я гугъу ищIащ Урысей Федерацэм и Президент Путин Владимир бадзэуэгъуэм и 13-м Стратегие зыужьыныгъэмрэ лъэпкъ проектхэмкIэ советым и зэIущIэр щригъэкIуэкIым. Урысейм и УнафэщIым 2020 гъэм бадзэуэгъуэм и 21-м Iэ зыщIидза Указым щызэригъэзэхуэжащ къэралым 2030 гъэ пщIондэ зэрызиужьыну щIыкIэр. Мыбдежым япэ увыпIэр зыхухихар цIыхухэм я бжыгъэм хэгъэхъуэнырщ, къэралым щыпсэухэм я узыншагъэмрэ зэIузэпэщыгъэмрэщ. ЗэфIагъэкIын хуейуэ къагъэлъэгъуа Iуэху нэхъыщхьэхэри зыхуэунэтIар а къалэнхэр зэгъэхъулIэнырщ.
«Зэман гъунэгъу дыдэм дэ мыхьэнэшхуэ зиIэ лэжьыгъэ къытпэщытщ республикэм зэрызиужьынум, зэдгъэхъулIэн хуейхэм дыхэплъэжынымкIэ, абы лъэпкъ проектхэм къыщыгъэлъэгъуахэри, бюджетым зэгъэзэхужыныгъэхэр хэлъхьэнри яхэту», - къыхигъэщхьэхукIащ КIуэкIуэ К. В. Абы апхуэдэуи жиIащ а лэжьыгъэр федеральнэ министерствэхэм, щIыпIэ унафэр зегъэкIуэнымкIэ органхэм быдэу япыщIауэ зэрегъэкIуэкIыпхъэр икIи ягъэува пIалъэм къриубыдэу зэфIагъэкIын зэрыхуейр.
Лэжьыгъэм и унэтIыныгъэ нэхъыщхьэхэмрэ мурадхэмрэ я гугъу щищIым КIуэкIуэ Казбек къыхигъэщхьэхукIащ цIыхухэр егъэджэныр, щIэныгъэм зегъэужьыныр, сабийхэмрэ щIалэгъуалэмрэ я зэчийхэр наIуэ къэщIыныр, абыхэм хэпщIыкIыу защIэгъэкъуэныр, IэщIагъэлIхэр гъэхьэзырынымрэ лэжьакIуэхэр егъэджэжынымрэ. «Ар ди къэкIуэнум, ди къулеигъэ нэхъыщхьэм - цIыхум - хуэтщI хэлъхьэныгъэщ. Шэч къытесхьэркъым щIэныгъэр социальнэ IэнатIэми экономикэми щызэдгъэгъуэтыну зыужьыныгъэмрэ ехъулIэныгъэмрэя лъабжьэу, шэсыпIэу зэрыщытым, псом хуэмыдэу иджыпсту,хъыбарегъащIэ, щIэныгъэ-технологие зыужьыныгъэр дуней псом егъэлеяуэ щыщIэхуабжьэ мы зэманым», - къыхигъэщащ республикэм и Iэтащхьэм.
Япэ игъэщыпхъэ къалэнхэм ящыщщ цIыхухэм я узыншагъэм кIэлъыплъыныр, узыншагъэр хъумэн IэнатIэм зегъэужьыныр, цIыхухэр физическэ щэнхабзэмрэ спортымрэ жану хэтыфын хуэдэу КъБР-м и дэтхэнэ жылагъуэми Iуэхур щызэтеухуэныр.
КъБР-м и Iэтащхьэм жиIащ цIыхухэр псэупIэкIэ къызэгъэпэщын Iуэхуми уна-фэ тещIыхьын зэрыхуейр, къапщтэмэ, общежитхэм щIэсхэр абы къыщIагъэIэпхъукIыну зэракъалэныр. «Сыт хуэдэ зэIузэпэщыгъэ зи гъугу пщIы хъунур, унагъуэ куэдым я нэхъ мащIэрамэ щыпсэун унэ ямыIэмэ».
«Ахэр къалэнышхуэщ икIи щIэгъэхуэбжьауэ гъэзэщIапхъэщ, 2025 гъэм и пэ къихуэу», - жиIащ КIуэкIуэ К. В. А Iуэхум къыщыбгъэсэбэп хъунущ псэупIэ ухуэныр щIэгъэхуэбжьэным хухэха программэхэр, унэхэм я уасэхэр нэхъ пуд щIыпхъэщ, цIыху нэхъыбэ абы къыщIэупщIэу икIи ар къащэхуфу щытын хуэдэу. А Iуэхухэр пхузэфIэгъэкIынукъым КъБР-м и бюджетым нэхъыбэ тхуэмыщIмэ икIи ар тэмэму зэпэлъытауэ къэдмыгъэсэбэпамэ, IуэхущIапIэщIэхэр къызэIудмыхмэ, IэнатIэщIэхэр цIыхухэм къыхузэдмыгъэпэщмэ, щIыналъэ валовэ продуктым къыхэмыхъуэмэ.
Республикэм и Iэтащхьэм Правительствэм пщэрылъ щищIащ а Iуэхум икъукIэ набдзэгубдзаплъэу хэплъэну, Урысейм и адрей щIыналъэхэмрэ нэгъуэщI къэралхэмрэ абы хуэунэтIауэ зрагъэхъулIахэм зыщагъэгъуэзэну икIи Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и цIыхухэм я псэупIэхэр 2030 гъэ пщIондэ егъэфIэкIуа хъунымкIэ къэщхьэпэну программэхэр зэхалъхьэну.
Абы къыдэкIуэу гулъытэ хуэщIын хуейщ цIыхухэр псыкIэ ирикъуу къызэгъэпэщыным, къалэр зэIузэпэщ щIыным, къалэухуэ Iуэхухэмрэ архитектурэм ехьэлIахэмрэ хабзэм тету егъэкIуэкIыным, кIэрыхубжьэрыхухэр зэхэдзауэ зэхуэхьэсауэ абыхэм елэжьыным.
Экономикэ IэнатIэм гулъытэ нэхъыбэ зыщыхуэщIыпхъэу щIыналъэм и УнафэщIым къигъэлъэгъуащ зыужьыныгъэм сэбэп хуэхъуну жэрдэмхэр дэIыгъыныр, республикэм компаниещIэхэр, IуэхущIапIэщIэхэр щызэтеухуэныр, цIыхухэр лэжьапIэкIэ къызэгъэпэщыныр. А IэнатIэхэм щрагъэкIуэкI къэрал политикэр, къыхигъэщащ КIуэкIуэ К. В. щытын хуейщ гурыIуэгъуэу, зэхэщIыкIыгъуэу. Инвестицэ зыхалъхьэну щIыпIэхэр, проектыщIэхэр къэгъэнэхуэн хуейщ, къэрал-щхьэзакъуэ зэдэлэжьэныгъэм зегъэужьыпхъэщ, къэрал мылъкур фейдэ нэхъыбэ къиту къэгъэсэбэпыпхъэщ. Мыбдежым гулъытэ щхьэхуэ щыхуэщIыпхъэщ экономикэ «удзыфэ» жыхуаIэм, экологие туризмэмрэ курортхэмрэ.
Мыхьэнэ нэхъыбэ зиIэ Iуэхухэмрэ мурадхэмрэ ящыщу республикэм и Iэтащхьэм къигъэлъэгъуащ бжыгъэ трансформациери. «IT-технологиехэмкIэ иджыпсту дакъыкIэрыху хъунукъым, адрейхэм дазэрыпеуэфыр къэмытIэсхъэн, IэнатIэ псоми зедгъэужьыфын папщIэ», - жиIащ КIуэкIуэм. Абы и лъэныкъуэкIэ республикэм игъуэтыну зыужьыныгъэм и лъабжьэу Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэм къигъэлъэгъуащ диIэ хэкIыпIэхэмрэ щIыналъэм и щIалэгъуалэм я жыджэрагъымрэ: «Дэ ахэр сыт и лъэныкъуэкIи дэтIыгъын хуейщ».
Зытепсэлъыхь Iуэхухэм теухуауэ зэIущIэм къыщыпсэлъащ республикэм и Премьер-министр Мусуков А. ТI., КъБР-м и Правительствэм и УнафэщIым и япэ къуэдзэхэу Говоров С. А., КIэрэф М. А., КъБР-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэхэу Къуныжь М. А., Хъубий М. Б. сымэ.
КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я пресс-IуэхущIапIэ.
|
29.03.2024 - 17:28 Хамэ къэралхэм ящыщу Къэбэрдей-Балъкъэрым сату нэхъыбэу зыдищIыр СНГ-м хэтхэращ икIи иужьрей илъэситIым къриубыдэу республикэм зэригъэкIуэкIа продукцэм и куэдагъым процент 25-кIэ хигъэхъуащ, жиIащ |
|
29.03.2024 - 17:23 КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек Ставрополь крайм и губернатор Владимиров Владимиррэ Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм и УнафэщI Темрезов Рашидрэ щIыгъуу хэтащ Тырныауз къалэм дэт, сыт и лъэныкъуэкIи з |
|
29.03.2024 - 08:57 Урысей Ипщэмрэ Кавказ Ищхъэрэмрэ регби 7-мкIэ пашэныгъэр къыщыхьыным теухуа зэхьэзэхуэ иджыблагъэ Налшык къалэм щекIуэкIащ. |
|
29.03.2024 - 08:56 КъБР-м щIыхь зиIэ и журналист, Урысей Федерацэм, Къэбэрдей-Балъкъэрым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ, жылагъуэ лэжьакIуэ, «Советская молодёжь» газетым и редактор нэхъыщхьэу щыта Къардэн Мухьэм |
|
29.03.2024 - 08:56 Пхъэщхьэмыщхьэмрэ хадэхэкIымрэ къыхащIыкI консерву Кавказ Ищхъэрэм къыщыщIагъэкIым и процент 90-р Къэбэрдей-Балъкъэрым къылъос. |
|